جستجوی پیشرفته
نتایج جستجو
نتایج یافت شده 78
ارتباط تعابیر مختلف روایت با علوم قرآنی و علم فقه و کلام
حالا که اینطور شد میخواهم این را عرض کنم که ما سه علم داریم که از هم جدا هستند. موضوعشان هم جدا است و مباحث آنها هم جدا است. روایاتی هم که راجع به سبعه احرف داریم لسان هر کدام از آنها طوری است که برای این سه علم است. ولی چون محدثین همه اینها را کنار هم ...
ولایت تشریعی پیامبر (ص) در اقراء
استاد: در آن جا هم که میگوید «فوض امر دینه» میتواند سراغ فقه برود. کما اینکه در روایت «ادنی ما للامام ان یفتی» ذهن سراغ فقه میرود. معلوم میشود که در اینجا تمییز حیثیت دقیق است. الآن میخواهیم دقت کنیم. ریخت «یامرک ان تقرا» چیست؟ آخر روایت به این صورت می...
حمل کلمه «وسّع» بر توسعه ظرفیت ظهور حقیقت قرآن
اما در کلمه «وسّع» ندارد که اینها ضعیف هستند. نقص و ضعف ندارد، واژه زیبایی است. اگر امت من بر یک حرف بخوانند، آن ظرفیتی که قرآن –کتاب تو- دارد در بستر امت اسلامی به ظهور تام نمیرسد. وسّع یعنی قرآن کتاب تو است، وقتی به حرف واحد خوانده میشود در امت یک ظرفیت...
روایت «وسّع علی امتی» با نگاه فقهی
صفحه چهارم بودیم، قلت: و روی الصدوق فی «الخصال» بإسناده إلیهم قال: «قال رسول اللّٰه صلی الله علیه و آله و سلم: أتانی آتٍ من اللّٰه عزّ و جلّ یقول: إنّ اللّٰه یأمرک أن تقرأ القرآن علی حرف واحد. فقلت: یا ربی وسّع علی امتی. فقال: إنّ اللّٰه تعالی یأمرک أن تق...
تفاوت «سبعة احرف» در نزول و در قرائت
الآن میخواهم این را عرض کنم که سبعة احرفی که در محدوده تقرأ مطرح است، ریختش با سبعة احرفی که در نزول مطرح است، فرق میکند. ولو همه اینها سبعة احرف هستند. چرا؟ همه اینها زیر سر کلمه حرف است. مرحوم طبرسی در مجمع فرمودند «الحرف و الطرف و الجانب نظائر»؛ همه...
انعطاف کلمه «حرف» در معانی مختلف
حالا که اینطور شد کسانی که به تعبیر امیرالمؤمنین «انا امرا الکلام» هستند…؛امثال من هنوز خیلی مانده تا معنای «امیر الکلام» را بفهمیم. بینی و بین الله عرض میکنم. اصلاً نمی فهمیم امیر الکلام به چه معنا است.«إنا لامراء الكلام و فينا تنشبت عروقه، و علينا تهدلت ...
احتمال دوم در «ان تقرأ » فرض السنة در اقراء حضرت رسول ص
دوم «تقرأ»ای باشد که روی «ت» آن تأکید کنید. اگر تأکید کردید «وسّع علی امتی» یعنی شما مجاز هستید. دیگر «وَ لَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنا بَعْضَ الْأَقاويل[1]» نیست. اقرأ؛ یعنی شما اقراء کنید. اقرائی از باب فرض السنه؛ اقرائی از باب سنت نبوی. قرائتی که از سنت نبوی ...
خصوصیات اقراء سنت و عدم ملازمه آن با تحدی
حالا در مورد مطلب روایت که فرمودید جمعبندی کنیم. من عرض کردم ممکن است در کلمه «وسّع علی امتی» حیثیاتی ملحوظ شود؛ اگر توسعه در مکلفین و حال آنها باشد فقه میشود. اگر توسعهای شبیه «فوض الیه امر دینه» باشد، اقراء به سنت میباشد. البته آن هم از ناحیه خدا است....
الف) استظهار فقهی
صفحه چهارم بودیم. قلت: و روی الصدوق فی «الخصال» بإسناده إلیهم قال: «قال رسول اللّٰه صلی الله علیه و آله و سلم: أتانی آتٍ من اللّٰه عزّ و جلّ یقول: إنّ اللّٰه یأمرک أن تقرأ القرآن علی حرف واحد. فقلت: یا ربی وسّع علی امتی. فقال: إنّ اللّٰه تعالی یأمرک أن ت...
ب)استظهار کلامی؛ اقراء سنت
معنای دوم «وسّع علی امتی» این شد که موضوع پایه در استظهار «ک» خطاب باشد. «ان الله یامرک ان تقرا»؛ شما بهعنوان پیامبری که وحی الهی را بر مردم قرائت میکنید، حرف واحد است. «یا رب وسّع علی امتی» به معنای مطلب فقهی نیست که کار را بر آنها حرام نکن و سخت نگیر. ی...
ج) استظهار علوم قرآنی؛ بسط موسع جوهره قرآن کریم
معنای سوم ادق از اینها است. به علوم قرآنی مربوط میشود. یعنی حضرت نمیگویند به من اجازه بده تا از باب سنت اقراء کنم؛ که ملک وحی یکی آورده و من اجازه داشته باشم که چند اقراء کنم، نه ابدا این معنا منظور نیست. معنای سوم این است که «ان الله تامرک ان تقرأ علی حر...
توسعه در جواز قرائت برای لاهج و ناسی و ساهی و لاحن
داشتم واحد را عرض میکردم که به این معنا است که کلام را تغییر ندهید. «یا رب وسّع .. وسّع» به چه معنا است؟ «اقرئه علی سبعة احرف»؛ یعنی هفت جور از تغییرات قرائتی. نه نزول. یعنی اگر کلام من به هفت نوع تغییر کرد من سخت نمیگیرم. چه مواردی است؟ یکی از آنها لاهج ...
وجود چهار روایت «سبعه احرف» در منابع روائی شیعی
بحث دیروز نیمه کاره ماند. روایت اول را خواندیم. فرمودند: و ربّما استدلّ علیه بقول الصادق علیه السلام فی خبر حمّاد بن عثمان «إنّ القرآن نزل علی سبعة أحرف و أدنی ما للإمام أن یفتی علی سبعة وجوه .. الحدیث» و فی دلالته تأمّل[۱] اگر ملاحظه کنید میبینید مرحوم آ...
عدم اشاره کلینی به حدیث «سبعة احرف» در کافی
این روایات بوده اما اینکه چرا مرحوم کلینی در کافی شریف روایات سبعة احرف را نیاورده اند، محتملاتی است؛ سند آنها را درست نمیدانستند، به ایشان نرسیده بوده، بعضی از آنها ضعیف کالعدم است. این احتمال که ایشان ندیده باشند کالعدم است. این احتمال هست که صد سال فض...
تبیین وجه تعدد قرائات با تنظیر به استعمال کلام واحد در اکثر از معنی
ببینید در علم اصول ما بحث معروفی داریم؛ استعمال لفظ مشترک در اکثر از معنای واحد محال است یا ممکن است؟ در ذهن شریف شما هم هست. اما دستهبندی آن و جمع آن با مطالب دیروز عرض امروز من است. ان شالله سریع عرض کنم تا به مقصودم برسم. ما یک استعمال لفظ مشترک در چند ...
حدیث حماد با اشاره به تأویل اعظم حدیث سبعة احرف؛ افتخاری برای شیعه
حالا به بحثی که راجع به روایت بود برگردیم. فرمودند: فی خبر حمّاد بن عثمان «إنّ القرآن نزل علی سبعة أحرف و أدنی ما للإمام أن یفتی علی سبعة وجوه .. الحدیث» و فی دلالته تأمّل[۱] «… و فی دلالته تأمل»، چرا؟ چون بحث ما سر تعدد قرائات هست، آن هم تعدد متواتر....
تدوین تکوین؛ تاویل اعظم «حدیث سبعة احرف»
این حدیث شریف چرا این مفاد را دارد؟ دیروز عرض کردم متأسفانه ایشان نه قبل از آن را آوردهاند و نه بعد از آن را. درحالیکه هر دوی آنها مهم است. قبلش حماد میگوید: عن حماد بن عثمان قال قلت لأبي عبد الله ع إن الأحاديث تختلف عنكم قال فقال إن القرآن نزل على سب...
دقتی در سؤال و جواب در روایت حماد
و ربّما استدلّ علیه بقول الصادق علیه السلام فی خبر حمّاد بن عثمان «إنّ القرآن نزل علی سبعة أحرف و أدنی ما للإمام أن یفتی علی سبعة وجوه .. الحدیث» و فی دلالته تأمّل[۱] ظاهراً در خود خصال هم تعبیر «وجوه» هست. روایت چهل و سوم باب السبعه در خصال مرحوم صدوق ...
اشاره به تأویل اعظم سبعة احرف در حدیث حماد
در کلام خود حضرت هم نکتهای هست. خیلی قابل دقت است. من دو عبارت میگویم، ببینید فرق این دو عبارت چه میشود. حضرت فرمودند «ان القرآن نزل علی سبعة احرف و ادنی ما للامام ان یفتی علی سبعة وجوه». همین جمله را عوض کنیم و بگوییم «ان ادنی ما نزل علیه القرآن سبعة احر...
تشیع ابن خالویه
قبل از اینکه بحث سندی حدیث را عرض کنم؛ فایده این بحثها چیست. ایام شهادت امام جواد علیهالسلام به مجلس روضه رفته بودم. از روضه بیرون آمدم، در ماشین که برمیگشتیم آقایی تشریف داشتند. گفتند من در منبر آقایی حاضر بودم. خودشان تعریف کردند. اسم هم بردند. گفتند د...