جستجوی پیشرفته
نتایج جستجو
نتایج یافت شده 4182
وجود تعدد قرائات در زمان رسول الله در نظر شیخ طوسی
نکته دوم فرمایش صاحب مفتاح الکرامه است. فرمودند «کلام هذین الإمامین قد یعطی أنّ التواتر إنّما هو لأربابها»؛ نه الی رسول الله ص. این هم در کنارش یادداشت کنید. «تواتر الی اربابها» به چه معنا است؟ یعنی این قرائات به این هفت نفر میرسد، اینها این هفت قرائت را د...
رغبت به فن قرائت در زمان شیخ و قبل از او در میان علماء شیعه
خب حالا میخواهیم عبارت مرحوم شیخ را با یک مقدمه مرور کنیم. این مقدمه را امروز دیدم. آدم هر وقت عبارت را با دقت میخواند و یک ذهنیت و عینک خاصی به چشمش هست، مطالب جدیدی میبیند که وقتی به هر کسی میدهد میگویند درست است. مرحوم شیخ در تبیان وقتی در ابتدای کل...
لزوم تحقیق در صد سال بعد از ابن مجاهد
شاگرد: حقائق التاویل. استاد: بله، حقائق التاویل فی متشابه التنزیل. تفسیر سید رضی بود. چقدر هم بهخوبی ایشان فن قرائت را از اساتیدشان ذکر کرده بودند. پس اینکه شیخ میگویند کار اصحاب ما با این قرائات بود، روشن است. خب حالا ما چه میخواهیم بگوییم؟ میخواهیم ب...
علت سوء برداشت از عبارت شیخ در تبیان
و اعلموا ان العرف من مذهب أصحابنا و الشائع من اخبارهم و رواياتهم ان القرآن نزل بحرف واحد، علي نبي واحد، غير انهم اجمعوا علي جواز القراءة بما يتداوله القراء و أن الإنسان مخير باي قراءة شاء قرأ، و كرهوا تجويد قراءة بعينها بل أ...
بررسی و نقد حمل تعبیر «غیر انهم اجمعوا» بر مماشات با اهل تسنن
شاگرد: روی کلمه «غیر» باید تأمل کرد. شیخ فرمودند «نزل بحرف واحد علی نبی واحد غیر انهم اجمعوا»، ایشان چه فهمی داشتند که نفرمودند «بانهم اجمعوا». شاید اگر واو بود با مباحثی که شما میخواهید بفرمایید خیلی ملائم بود. استاد: بله، درست است. فرمایش درستی است. مکرر...
نقوض مرحوم نوری به محل ابتلا بودن تعدد قرائات؛ مستمسکی بر علیه خودشان
این خیلی جالب است. واقعاً موضع گیری علمی در استنتاج ها عجیب است. مرحوم نوری این محدث بزرگ در فصل الخطاب یک بابی باز کردهاند که دقیقاً استدلالی علیه حرف خودشان است. اما ایشان همه اینها را برای له حرف خودشان میآورند. چه میگویند؟ میگویند اینکه شیعه قرائات...
طرح سه دسته روایات شیعه راجع به قرائات در مقدمه تبیان
خلاصه اینها را بلند بالا میآورند، تا آن جا که میفرمایند «السابع الاختلاف فی الزیادة و النقصان»، صفحه نهم است. دو صفحه فاصله شده است. در همین وجه هفتم شیخ چه مثالهای خوبی میآورند. نسخه تبیان به این صورت است که برای آن خیلی زحمت کشیدهاند. آقایانی که پی ک...
مسئله اول : ذهنیت علماء قبل از قرن یازدهم
صفحه چهارم بودیم. فرمودند: «و کلام هذین الإمامین قد یعطی أنّ التواتر إنّما هو لأربابها[۱]». کلام این دو امام –شیخ الطائفه و امین الاسلام طبرسی- میرساند که تواتر الی رسول الله صلیاللهعلیهوآله ثابت نیست. بلکه تواتر تنها به همین صاحبین قراء سبعه است. روزهای...
پیشگفتار (خلاصه)
مسئله دوم: علت عدم انتساب مخالفت با اجماع به شیخ طوسی قبل از صاحب حدائق
خب حالا سؤال دوم؛ این هم مهم است. ببینید میفرمایند: «کلام هذین الإمامین قد یعطی أنّ التواتر إنّما هو لأربابها»؛ این دو امام میگویند تواتر تا رسول الله نیست، فقط تا همین سبع است. آن روز عبارت صاحب حدائق را خواندم. ایشان گفتهاند: «و كلام هذين الشيخين (عطر ا...
ثبوت تواتر عشر نزد شیخ بهائی
امروز در نرمافزار برخورد کردم و در چند جا هم گذاشتم؛ رسالهای هست برای آل طوق که در نرمافزار جامع فقه هست. ایشان گفتهاند شیخ بهاء الدین عاملی در حاشیه تفسیر بیضاوی فرمودهاند: «أن تواتر قراءة العشرة هو مشهور الإماميّة[1]». چیز عجیبی از شیخ بهائی است. علی ...
قدما و عدم احتساب شیخ بهعنوان مخالف اجماع بر تواتر قرائات
این عبارات در چنین کتابهایی آمده است، حال سؤال این است قبل از صاحب حدائق که این عبارات در دستشان بود، چرا از شیخ و طبرسی مخالفت نفهمیده اند؟ چرا اجماعات را محکم میگویند اما نمیگویند که این دو بزرگوار در تبیان و مجمع مخالف هستند؟ این چرایی است که به دنبالش...
امتیاز فرمایش شیخ طوسی در ذیل آیه « لوجدوا فیه اختلافا کثیرا»
شاگرد٢: ظاهراً سؤالی که دارید متوقف بر مراجعه نیست. بر فرض اینکه بگوییم در تبیان ایشان چنین فضایی را داشتند و قبل از قرن یازده هم فضایی بوده که سبع و عشر هم متواتر بودهاند، خب بالأخره این دو فضا باید با هم تنافی حس میکردند. سؤال این است که اگر فضایی که صا...
نکاتی نسبت به چاپ جدید تفسیر تبیان
آقا چاپ آل البیت مجمع البیان را آوردهاند. زحمت کشیدهاند و شروع به چاپ آن کردهاند. خیلی زحمت کشیده شده تا تفسیر به این صورت در بیاید. بناء هم نیست آدم تا چشمش به چیزی افتاد زود بگوید. اما در فضای مباحثات طلبگی مقصود ایراد گرفتن از کتاب نیست. مقصود این است ...
پاسخی به اشکال محدث نوری
شاگرد: برخی اوقات مجمع عین عبارت تبیان را میآورد، یکی هم از تفسیر جشمی است و دیگری هم تفسیر بسیط واحدی است. این کتابها جلوی مرحوم طبرسی باز بوده است. استاد: رسم تصنیف همینطور بوده و الآن هم اینچنین است. اصلاً راهی غیر از این نیست؛ از کتابهای دیگر نگاه ...
بررسی عبارت شیخ در مقدمه تبیان
الآن میخواهم عبارت شیخ را بخوانم و جلو برویم و ببینیم چه میفهمیم. عبارت شیخ این است: و اعلموا ان العرف من مذهب أصحابنا و الشائع من اخبارهم و رواياتهم ان القرآن نزل بحرف واحد، علي نبي واحد، غير انهم اجمعوا علي جواز القراءة بما ي...
دو اجماع شیعه مهم در قرائات و بازتاب آن در عبارت شیخ
این خیلی مطلب مهمی است. چرا زمان معصومین شیعه از این قرائات سؤال نمی کردند و نمی گفتند «مالک» بخوانیم یا «ملک»؟ الآن عبارت شیخ الطائفه بهخوبی این را میرساند. شیعه در زمان معصومین دو اجماع عملی داشته. اینکه فرمودند «اجمعوا» تنها یکی از آنها است. اینکه چر...
ترادف واژه تفسیر و تاویل در زمان شیخ
استاد: قبل از این من یک نکتهای را تذکر بدهم. کلمه «تاویل» در زمان شیخ و قبل از او بهمعنای تفسیر بوده. اصلاً مراد از تاویل، اصطلاح اصولی که بهمعنای خلاف ظاهر است، منظور نبوده. مهمترین کتابش تفسیر طبری است. طبری یک قرائت می گفته و می گفته لفظ التنزیل. بعد ...
تعلیل مرحوم شیخ طوسی در ترجیح قول ابن قتیبه؛ رکن مهم استدلال
این فرمایش تبیان را مرحوم طبرسی خلاصه کردهاند. خلاصه خیلی خوبی است. به جای اینکه چندتا قول بگویند همه آنها را دوتا کردهاند. کما اینکه دانی هم در جامع البیان همین کار را کرده است. میفرمایند: فإذ قد تبينت ذلك فاعلم أن الظاهر من مذهب الإمامية أنهم أجمع...
مرور مجدد عبارت شیخ طوسی در مقدمه تبیان راجع به قرائات
ذیل فرمایش مرحوم آسید جواد عاملی بودیم. فرمودند: «و کلام هذین الإمامین قد یعطی أنّ التواتر إنّما هو لأربابها[۱]»؛ یعنی ارباب قرائات؛ عاصم و نافع و… . عرض کردم فضایی که ایشان این عبارت را نوشته اند فضایی بوده که از نظر علمی بسیار سنگین بوده. لذا ایشان در آن ف...