فقره‌ای از کتاب «فهم اصول اخلاقی و امنیتی حاکم بر هوش مصنوعی»
عبارتی را از این کتاب می‌خوانم؛ یک سطر از صفحه اول و یک سطر از صفحه آخر می‌خوانم.
در برهه زمانی شگفت‌انگیزی به سر می‌بریم که براساس آن بشریت وعده‌های متعددی پیرامون همگرائی روز افزون در دسترسی به کلان داده، سرعت بالا و توسعه پلتفرم محاسبات ابری، و پیشرفت فزاینده در الگوریتم های یادگیری ماشین پیشرفته را طلیعه بخشیده است.
ببینید این‌ها مطالب مهمی است. الآن شما کنار رفیقتان نشسته‌اید؛ می‌گویید شماره تلفن شما چند است؟ فوری آن را در موبایلتان ثبت می‌کنید. الآن شما آن را به بیگ دیتا اضافه کرده‌اید. یعنی دقیقاً معلوم شد که رفیق فلانی هستید، شماره تلفن او معلوم، شماره تلفن شما هم معلوم، و ارتباط شما هم معلوم است. این خودش یکی از چیزهایی است که در بیگ دیتا موجود است. این بیگ دیتا دم و دستگاهی است. «و توسعه پلتفورم محاسبات ابری»؛ محاسبات ابری‌ای که صورت گرفته و می‌گیرد و الآن هم به دنبالش محاسبات اِج (Edge computing) می‌آید.
«و پیشرفت فزاینده در الگوریتمهای یادگیری ماشین پیشرفته را طلیعه بخشیده است»؛ شما باید روی یک چیزهایی همت کنید و در اطراف آن فکر کنید. یکی از چیزهایی که در این فضا بسیار مهم است، همین الگوریتم است. باید درک درستی از الگوریتم داشته باشید که چیست. درک درستی داشته باشید که بعداً علی بصیرة جلو بروید. در حاشیه رئوس ثمانیة بود. این‌ها خیلی مهم هستند. در کتب قدیمی ما هستند. تفتازانی می‌گوید و مرحوم ملاعبدالله آن را توضیح داده‌اند. علماء رئوس ثمانیة را در ابتدا می‌آوردند. رئوس ثمانیة از مطالبی است که ما در اینجا هم به آن نیاز داریم.
الآن در کل دنیا می‌گویند الگوریتم از چه گرفته شده؟ اسم خوارزمی است؛ الخوارزمی. جالب هم این است که ما فارس‌ها «ال» عربی را می‌اندازیم ولی آن‌ها «ال» را حفظ می‌کنند و در لغتشان هست. الآن به علم جبر چه می‌گویند؟ الجبرا (algebra). «ال» آن هست. به الکل چه می‌گویند؟ الکحول (alcohol). همین کلمه الگوریتم. کلمه «الجزری» که نام پدر علم رباتیک است؛ ابن رزاز جزری. در زمان ناصر بالله عباسی بوده. کتابی به نام «الجامع بين العلم والعمل في معرفة الحيل الهندسية» نوشته که الآن در کل رفرنسهای جهانی می‌گویند پدر علم رباتیک بدیع الزمان جزری است که آن‌ها می‌گویند الجزری. شرح حال او هم معروف است. همه قبول دارند. یک کتاب نوشته که در آن پنجاه اختراع مهم در آن قرار دارد. آن هم در زمان ابن ادریس!
شاگرد: شاید یک علت آن این است که آن‌ها نمی‌دانند که «ال» این اسامی زائد است.
استاد: نه، من نکته دیگری عرض می‌کنم. این‌ها یک نحو اتمام حجتی است که خدای متعال مدیریت می‌کند و باقی می‌گذارد؛ در زبان آن‌ها که زبان بین‌المللی می‌شود باید این «ال» آن باشد تا به دنبالش بلند شوند. لذا این «ال» نیاز است که به‌دنبال این «ال» بلند شوند.
صفحه آخر این کتاب را هم بخوانم؛ نتیجه‌گیری در صفحه آخر:
در سال 1936 یک ریاضی دان بیست و سه‌ساله از شهر میداویل به نام آلن تورینگ با مداد و کاغذ تصویری از یک نوار خطی را ترسیم نمود که به‌طور مساوی به مربع ها، فهرستی از نمادها و چند قاعده اصلی تقسیم شده بود. وی درواقع یک طرح کلی‌ای را رسم نمود تا فرایند گام به گام نحوه انجام هر گونه محاسبات از ساده‌ترین تا پیچیده را نشان دهد.
بعد می‌گویند:
اختراع منحصر به فرد تورینگ که امروزه به سادگی ماشین تورینگ می‌گوییم درواقع راه‌حلی برای مسأله پیچیده…
این هم صفحه آخر کتاب بود که ان شاء الله به آن نگاه کنید. در اطراف آن سه چیز را مطالعه کنید. اول: ماشین تورینگ. دوم: تست تورینگ و سوم: اتاق چینی. این‌ها مطالبی است که بعداً هم از نظر علمی و فلسفی و هم از نظر فنی با آن کار داریم.
والحمد لله رب العالمین