سؤال: آیا میتوان در ماشین، پایهای درست کرد که برهان طلق ابنسینا در آن محقق باشد؟
{00:45:45}
حالا این سؤال را برای جلسه بعد مطرح کنم: آیا در مقوله هوش مصنوعی قوی با فراهم کردن پایه از طریق شبکههای عصبی مصنوعی، میتوانیم به ماشینی برسیم که بتوانیم برای آن ماشین در این فضای طلق، حالی ایجاد کنیم که احساسی در آن ماشین باشد و بگوید «انا»؟!
شاگرد: یعنی برای او خودآگاهی ایجاد کنیم؟
استاد: با خودآگاهی بگوید «انا». همینطوری که الآن عرض کردم، نه بیش از آن. آن علم باطنی نفس به ذات خودش، منظورم نیست. صرفاً همین حال «انا» را میتوانیم یا نه؟!
شاگرد: آن خودآگاهی، پایه این «انا» است و اگر آن نباشد که این «انا» اصلاً معنا ندارد.
استاد: این اول الکلام است. الآن به این صورت است؟! یعنی علم حضوری نفس به ذات خودش در باطن تجرد خودش، اگر آن نباشد، این احساس بدنی هم نیست؟ یا هست؟ مبنای اتصالگرائی و آن قطعهبندی زمان که عرض کردم، میخواهد بگوید که هست. لذا از اول، تقسیم کردم؛ هوش اشراق محور حتی اگر به کما برود و بیهوش بشود، هست، چون بیرون او است. اما یک هوش پایهمحور هم داریم که اصلاً دارد در این پایه ظهور میکند، آن اشراق بیرونی باشد یا نباشد، این پایه برای خودش یک کف و سقفی دارد؛ این میشود یا نمیشود؟