انعطاف کلمه «حرف» در معانی مختلف

 

حالا که این‌طور شد کسانی که به تعبیر امیرالمؤمنین «انا امرا الکلام» هستند…؛امثال من هنوز خیلی مانده تا معنای «امیر الکلام» را بفهمیم. بینی و بین الله عرض می‌کنم. اصلاً نمی فهمیم امیر الکلام به چه معنا است.«إنا لامراء الكلام و فينا تنشبت عروقه، و علينا تهدلت غصونه‏[1]». اصلاً تا آدم بخواهد بفهمد هنوز خیلی مانده است.

کسی که امیر الکلام است، به چه معنا است؟ یعنی وقتی کلمه حرف را با آن پتانسیلی که در دلش هست،می‌بیند می‌گوید «علی سبعة احرف»؛ هفت ناحیه و هفت جانب. هفت طرف، هفت نحو، هفت طور؛ نحو آمد در لغت بر پنج نوع     مثل و قصد و جانب و مقدار و نوع ؛ نحو پنج معنا دارد. حرف هم همین‌طور است. حرف این قدر باز است.

[1]نهج البلاغة (للصبحي صالح)، ص: ۳۵۴