«سلام علی آل یاسین» در رسم الخط و قرائت دیگر آن
اما اینکه فرمودید مستحب است یا نه؟ ببینید در این فضا خیلی جالب است. من تفاسیر خودمان را هم نگاه کردهام؛ متأخر و متقدم. اینها میگویند «آل یاسین» است یا «الیاسین»؟ میگویند اصلاً «آل یاسین» یعنی چه؟ صحبت از حضرت «الیاس» است. واقعاً هم راست میگویند. یعنی هر کسی سیاق آیه را نگاه کند میبیند که ربطی به «آل یاسین» ندارد. به گمان من اصلاً به بحث نیازی ندارد. این قدر واضح است که اصلاً نیازی به بحث ندارد. صحبت سر «آل» نیست. بعدش هم میگوید «انه من عبادنا المرسلین». تمام. «ان الیاس لمن المرسلین» تا آن جا که میفرماید «سلام علی الیاسین». حالا چرا «الیاسین» شده؟ میگویند که در اینجا «آل» یعنی چه ؟!
خب تا اینجا خیلی روشن است و اصلاً به استدلال نیازی ندارد. چرا استدلال کردهاند؟ چون قرائت اهل مدینه «آل یاسین» است. السبعه ابن مجاهد را ببینید. قشنگ تصریح میکند و میگوید «بفتح الالف ممدوده وکسر اللام». تصریح ابن مجاهد است، «آلِ یاسین». نافع و دیگران به این صورت خواندهاند. خب الآن شما این قرائت را چه کار میکنید؟ میگویید با قرآن که جور نیست. قرآن را نمیتوانید بفهمید؟! اینجا که جای «آل» نیست. نافع چه جوابی به ما میدهد؟ اینکه شما گفتید مستحب است، نافع چه جوابی میدهد؟ یک نقل معروفی از نافع هست که جواب همه اینها است. اصمعی میگوید[1] به نافع گفتم ابوعمرو بن علاء بصری بهصورت «… يَقُصُّ الْحَقَّ وَ هُوَ خَيْرُ الْفاصِلين[2]» نمیخواند، میگوید فصل، فصل چه چیزی میشود؟ فصل قضاء است. پس «یقضی الحق». قضاوت به حق میکند؛ «يَقض الْحَقَّ وَ هُوَ خَيْرُ الْفاصِلين»، پس «یقص» یعنی چه؟!
اصمعی میگوید تا این را به نافع گفتم برآشفته شد و گفت «وي يا أهل العراق! تقيسون في القرآن!!»؛ قرآن و استدلال؟! که بگویید اینجا فاصل است و قضا برای فصل است؟! به قول امروزی ها درک متن و… . بعد گفت ما هر چه که به ما گفته اند که حضرت اقراء کردهاند را میخوانیم. سند درست داریم که حضرت به صحابه اقراء کردهاند. میدانیم که حضرت «سلام علی آل یاسین» را اقراء کردهاند و میدانیم که حضرت «سلام علی الیاسین» را هم اقراء کردهاند. لذا نافع همه را میخواند. مختار خودش چون اهل مدینه بود «ابیّ» بود. ابی «سلام علی آل یاسین» میخواند. میگفت وای بر شما باید ببینید که به شما چه گفتهاند و باید تنها همان را بخوانید. معروف است که «ان القرائة سنة متبعه».
[۱]جمال القراء وكمال الاقراء ج۱ ص۳۲۹؛ قال الأصمعي: سمعت نافعًاً يقرأ: (يَقُصُّ الْحَقَّ) فقلت له: إن أباعمرو يقرأ: (يَقْضِي الْحَقَّ) ، وقال: القضاء مع الفصل، فقال نافع:وي يا أهل العراق! تقيسون في القرآن!!.
[۲]الانعام ۵٧