نهی از بسمله توسط عامه، وجه سؤال از حکم بسمله

 

اما در خصوص خواندن «بسمله» نهی داشتیم. در فدکیه صفحه‌ای هست به نام «نهی از بسم الله». لذا شیعه سؤال می‌کرد و می‌گفت آن‌ها می‌گویند که اصلاً نباید بخوانیم! ائمه علیهم‌السلام هم فرمودند غلط کرده‌اند! وقتی اهل‌سنت نهی می‌کنند انگیزه سؤال در شیعه پیدا شده است. لذا احتمال هست این‌که تأکید کرده‌اند «بسم الله» را بخوانید شبیه متعه است. «متعتان انا اعاقب علیهما»! خدا رحمت کند اساتید را! مرحوم حاج آقای علاقه بند در اوائل طلبگی ما لبخند می‌زدند و می‌گفتند باید آن را با فتحه قاف بخوانیم. «متعتان کانتا محللتان فی زمن رسول الله انا احرّمهما و اعاقَب علیهما»! همین هم هست. ذیل آیه «وَ لا يُوثِقُ وَثاقَهُ أَحَد[1]» را ببینید[2]. خب وقتی می‌گوید «اعاقب علیهما»، کسانی که حفاظ شرع هستند تأکید می‌کنند که این فراموش نشود. الآن هم وقتی عده‌ای از «بسمله» نهی دارند، خب اهل البیت چه کار کنند؟! کاری می‌کنند که این نهی به‌هیچ‌وجه نماسد. همه مواظبت کنند بر این «بسم الله» به‌نحوی‌که نهی آن‌ها کنار برود. اما از «مالک» و «ملک» کسی نهی نمی کرد. هر دوی آن‌ها را می‌خواندند. مدنی ها آن‌طور می‌خواندند و کاری با آن‌ها نداشتند. «هل اختلاف قرائة المدنیین و العراقیین تدخل فی السبعه؟ قال لا[3]». این رایج بود. هیچ کسی هم سؤال نکرده است. این‌ها خیلی نکته است.

[1]الفجر ٢۶

[2]كتاب سليم بن قيس الهلالي، ج‏۲، ص: ۵۹۵؛«…أشهد أني سمعت رسول الله ص يقول و سألته عن هذه الآية- فيومئذ لا يعذب عذابه أحد و لا يوثق وثاقه أحد فأخبرني بأنك أنت هو فقال عمر اسكت‏…». 

[3]التمهيد لما في الموطأ من المعاني والأسانيد (۸/ ۲۹۳)؛ قال سألت سفيان بن عيينة عن اختلاف قراءة المدنيين والعراقيين هل تدخل في السبعة الأحرف فقال لا وإنما السبعة الأحرف كقولهم هلم أقبل تعالى أي ذلك قلت أجزاك