و) عبارت مسالک

 

آن چه که پایان عرض من است، مسالک جلد هشتم،صفحه ١٨٠ است.

و الأقوى ما اختاره المصنف من عدم وجوب التعيين، و يجتزئ بتلقينها الجائز منها، سواء كان إحدى القراءات المتواترة أم الملفّق منها، لأن ذلك كلّه جائز أنزله اللّه تعالى، و التفاوت بينها مغتفر. و النبي صلّى اللّه عليه و آله و سلّم لمّا زوّج المرأة من سهل الساعدي على ما يحسن من القرآن لم يعيّن له الحرف، مع أن التعدّد كان موجودا من يومئذ. و اختلاف القراءات على ألسنة العرب أصعب منه على ألسنة المولّدين. و وجه تسمية القراءة بالحرف ما روي من أن النبي صلّى اللّه عليه و آله و سلّم قال: «نزل القرآن على سبعة أحرف» و فسّرها بعضهم بالقراءات . و ليس بجيّد، لأن القراءات المتواترة لا تنحصر في السبعة، بل و لا في العشرة، كما حقّق في محلّه. و إنما اقتصروا على السبعة تبعا لابن مجاهد حيث اقتصر عليها تبرّكا بالحديث. و في أخبارنا أن السبعة أحرف ليست هي القراءات، بل أنواع التركيب من الأمر و النهي و القصص و غيرها .[1]

«و الأقوى ما اختاره المصنف من عدم وجوب التعيين، و يجتزئ بتلقينها الجائز منها»؛ آن چه که جایز است،«سواء كان إحدى القراءات المتواترة»؛ فقط یکی از آن‌ها؛«أم الملفّق منها»؛ چون همه آن‌ها جایز است.بعد تصریح می‌کنند «لأن ذلك كلّه جائز أنزله اللّه تعالى»؛ همه این‌ها کلام خدا است، لازم نیست حتماً یکی از آن‌ها باشد. یعنی شهید ثانی با این تعلیل آخر کارشان تصریح می‌کنند که اولاً باید جایز باشد. جایز هم آنی است که خدا نازل کرده باشد. و جایز در آن‌ها سبعه یا عشره است. بعداً اشاره می‌کنند که منظور قرائات سبع نیست و نکته خیلی عالی را گفتند. من می‌گویم که این از دُر گهربارتر است. فرمودند ما در ماوراء عشر هم متواتر داریم. نه تنها در سبع و عشر متواتر داریم بلکه در ماوراء آن هم داریم.«لأن القراءات المتواترة لا تنحصر في السبعة، بل و لا في العشرة، كما حقّق في محلّه».

بنابراین تواتر قرآن در کلمات آمده است. می‌خواستم از آقای شعرانی در تأیید حرف علامه بخوانم، ان شالله فردا.

 

والحمد لله رب العالمین

[1]مسالک ج٨ص١٨٠