الف) تواتر امری عقلانی است و شیعه و سنی نمی شناسد

 

حالا ببینید من در اینجا شماره گذاشته‌ام. اول این‌که اگر تواتر ثابت شود، مشکلی ندارد. من شما را ارجاع می‌دهم به رساله شیخ مفید. در نرم‌افزار دو رساله راجع به غیبت امام عصر علیه‌السلام هست. این دو رساله، خیلی خوب است. مرحوم مفید در آن جا می‌گویند که روایات امامیه متواتر است در این‌که در امت اسلامیه بشارت به ظهور داده شده، حضرت مهدی ظهور می‌کنند، این روایات متواتر است. بعد اشکال می‌کنند که تواتر نزد امامیه که نزد سنی ها فایده‌ای ندارد. شیخ مفید جوابی درست و منطقی می‌دهند و می‌گویند اگر تعریف تواتر صادق باشد، یعنی نگاه که می‌کنیم می‌بینیم که تبانی بر کذب نکرده‌اند؛ یمتنع تواطئهم علی الکذب، تواتر ثابت است؛ چه شیعه باشد یا سنی، چه کمونیست باشد، حتی ملتی باشند که اساس فرهنگشان بر دروغ باشد، یعنی اگر از شب تا صبح هزاران دروغ نگویند صبحشان شب نمی‌شود؛ می‌توانیم تواتر منطقی را بین همین ملتی که فرهنگشان دروغ است، پیدا کنیم. کجا؟ درجایی‌که ولو دروغ گو هستند اما با قرائن می‌فهمیم که تواطی بر دروغ نمی‌شود؛ یمتنع. می‌بینیم که نمی‌شود بر دروغ تبانی کنند. از چپ و راست خبر می‌آید. البته یک بخش مهمی از انواع تواتر هنوز مانده است. در جلسه‌ای که برای تواتر استقبالی مثال‌هایی زدم، روشن می شود که چطور تبانی نمی‌شود.

شیخ مفید می‌گویند اگر امامیه تواتر داشته باشند، تواتر تواتر است، نمی‌توانید بگویید من سنی قبول ندارم، چرا؟ می‌گویند اگر بگویید منِ سنی تواتر شمای شیعه را قبول ندارم، مسیحی هم می‌گوید که من هم تواتر شما مسلمانان را قبول ندارم. شما می‌گویید پیامبری آمده و متواتر است، اما او می‌گوید من از کجا بدانم؟! اعتقادات مسلمانان و دینشان اقتضاء می‌کرده که بگویند پیامبری مبعوث شده، اما من اصلاً قبول ندارم که این پیامبر مبعوث شده باشد. شیخ مفید  می‌گویند تواتر که ربطی به اقوام ندارد. تواتر یک ملاک منطقی دارد؛ یمتنع تواطئهم علی الکذب؛ اگر این آمد، تمام است. پس این حرف شیخ مفید است که شما نمی‌توانید بگویید اگر این تواتر باشد، برای سنی ها است. اگر بگویید تواتر نیست، موضوع را انکار کرده‌اید. نه این‌که بگویید «ان ثبت التواتر فانما هو من طریق العامه». تواتر یعنی  تبانی بر کذب محال است. وقتی محال است که دیگر مهم نیست گوینده چه  کسی است. این اول.