وجود مختار های متعدد قراء در بدنه اجتماع
شاگرد: فرمودید که این مختارها هم خودش در جامعه وجود داشته؟
استاد: بله، این‌ها از کار ابن مجاهد مانوس شد. خود ابن مجاهد دو راوی را نیاورده است. اساس این مانوس ها از دانی شروع شد. دانی و معاصرش مکی بن ابی‌طالب؛ مکی تبصره را نوشت و دانی هم التیسیر را نوشت. این دو قراء سبعه ای که ابن مجاهد آورده بود، به جای چند راوی منحصر در دو راوی کردند. بعد گفتند مختار عاصم این است. بعد گفتند در پانصد مورد حفص و راوی دیگر عاصم با هم اختلاف دارند، پس مختار عاصم کدام یک از آن‌ها است؟!ببینید یعنی مختار عاصم در هر دو روایت حفص و ابوبکر بن شعبه، بود، مختار عاصم بود و در جامعه هم بود. سی شاگرد دیگرش هم جا نگرفته اما موجود است. یعنی اگر شما پی بگیرید همانی است که شهید ثانی در علوش در قرائات، فرمودند بعضی از قرائات قراء سبعه شاذ است. اما ما به حفص و ابن شعبه زدیم! درحالی‌که اشتباه فاحشی بود. جلسه بعد می‌خوانیم می‌گویند تناقض دارد. کجا تناقض دارد؟! در یک کتاب و یک عبارت از مقاصد العلیه که تناقض نمی‌گوید!
شاگرد: این مختارها را می‌توان تا زمان پیامبر رد گیری کرد و گفت خود حضرت به این صورت خوانده‌اند؟ هیئت ترکیبیه منظورم هست.
استاد: بله، مواردی هست که می‌توان یک مختار او را با همین هئیت ترکیبیه به قرائت اقرائی خود پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله رساند. فقط کار می‌خواهد. یعنی آدم باید یک ایده ای را در نظر بگیرد و از کتب و شواهد و سائر چیزها برای آن دلیل بیاورد. من به گمانم می‌شود.