مقدمه نافع مرحوم آقای شعرانی بر منهج الصادقین
تفسیر منهج الصادقین را هم آوردهام. اگر منزل رفتید نگاه کنید. خیلی چیزها هیمنه ای پیدا میکند و فراموش میشود. من آن را آوردهام. فردا مفصل تر بحث میکنیم. تفسیر منهج الصادقین تفسیر فارسی عال العال است. نوشته چاپ سوم، چهل وشش. چاپ چهارم چهل و هفت. در آن سالها بوده. معلوم میشود که چاپ اولش خیلی جلوتر بوده. مرحوم آقای شعرانی مقدمهای نسبتاً مفصل بر جلد اول و جلد دوم دارند. یعنی چون چاپ ها با فاصله بوده باز مقدمه میزدند. مقدمه ایشان را در کتاب نصوص فی علوم القرآن دیدم. متأسفانه مقدمه خیلی از کتابها و تفسیرها را در نرمافزارها حذف کردهاند. و حال آنکه این مقدمات چه مطالب خوبی دارد. یکی از آنها همین منهج الصادقین است. در جامع التفاسیر مقدمه آقای شعرانی حذف شده. مقدمه بلند بالای حسابی ایشان حذف شده. مقدمه مجمع بیان نیامده. عجیب تر اینکه در نسخههای دیگر جامع التفاسیر باز هم مقدمه نیست. مثلاً در جامع الاحادیث مقدمه کلینی بر کافی حذف شده بود. نمیدانم الآن آوردهاند یا نه. در آن زمان که نبود.منظور اینکه مقدمه مجمع و مقدمه منهج نیامده ولی اگر آمده بود شاید زودتر میدیدیم. شما مراجعه کنید، عجیب تر اینکه متن آن در اینترنت نیست. باید عکس آن گرفته شود یا تایپ شود.
آقای شعرانی مانند علامه طباطبائی از تواتر و تعدد زمان صدور محکم دفاع میکنند. شاگرد ایشان –حاج آقای حسن زاده- هم همینطور هستند. حاج آقای حسن زاده از نهایه علامه حلی تعبیری نقل میکنند: «مخالفة الجاهلین لایقدح فی اجماع المسلمین». عبارت محکمی است. البته ایشان میگویند «نُقل». من نهایه علامه را دیدم. علامه حلی در نهایه تواتر القرائات را محکم فرمودهاند؛ علامه سه نهایه دارند. من آنها را دیدم. شما نگاه کنید آن چیزی که حاج آقای حسن زاده نقل میکنند را میتوانید پیدا کنید یا نه.
شاگرد: من در چند جا دیدهام که در نرمافزارها عبارات تندی که علماء دارند را حذف میکنند. مثلاً تعبیرات تندی که آقاضیاء به نائینی دارد را حذف کرده بودند.
استاد: اینکه خوب نیست. میشود که دیگران سطر به سطر کتابهای ما را بیش از ما خواندهاند. آن هم نه برای الآن، حدود بیست و بلکه سی سال قبل خوانده اند. مانند کف دست برایم واضح است. سطر به سطر کتابهای کلامی، اصولی، فقهی، روایی، تفسیری و غیر آنها را خواندهاند. حتی یک کشکولی باشد که روحانی معمولی نوشته باشد را خواندهاند. سر جایش میبینید که چطور از آن کتاب برای شما آدرس میدهند. حالا ببینیم نقل حاج آقای حسن زاده را پیدا میکنیم یا نه. «مخالفة الجاهلین لایقدح فی اجماع المسلمین». علامه برای تواتر قرائات سبع به این صورت فرمودهاند.
والحمد لله رب العالمین