عدم تعجب شیعیان از قرائت ملک و مالک امام
شاگرد: ظاهراً در روایت امر مستنکری بوده که در محضر امام میگوید فلانی ها به این صورت میخوانند. اگر مستنکر نبود که این را نمی گفت. چرا با دیدن فلان قرائت میگوید فلانی جور دیگری میخواند؟ نشان میدهد که امر عجیبی بوده.
استاد: اگر امر عجیبی بوده چرا در نماز یک بار نپرسیده اند که «ملک» بخوانیم یا «مالک»؟ با اینکه مرتب باید در نماز آنها را بخوانند. من اول این سؤال را حل کنم. آقای خوئی فرمودند ما حتی یک حدیث ضعیف السند نداریم که از معصومین سؤال کند که ما کدام یک از اینها را بخوانیم؟ چرا؟ همین راوی که در اینجا این مطالب را میگوید بگوید یابن رسول الله من هر روز نماز میخوانم قرائت عاصم را بخوانم یا نه؟ قاعده اشتغال چیست؟ یک جا نداریم. بلکه مقابلش را داریم. در تفسیر عیاشی –که تفسیر قدیمی شیعه است- دو روایت در کنار هم هست، یکی میگوید «سمعته یقرأ مالک» و دیگری میگوید «سمعته یقرأ ملک». در تفسیر امام حسن عسگری علیهالسلام هست؛ غیر از اینکه حضرت در «غُلف» و «غُلُف» فرمودند «کلا القرائتین حق»، سوره حمد را ببینید. مرحوم فیض در صافی نیاورده اند. ایشان این قسمت از تفسیر را نیاورده اند. نه اینکه تعمد داشته باشند. بلکه دیدند کافی است. در تفسیر الامام وقتی از «ملک» و «مالک» سؤال میکنند حضرت ابتدا به نحو «ملک» معنا میکنند و بعد میگویند «و هو مالک ایضا». یعنی عیناً مثل «غُلف» است به حمل شایع. هر دوی آنها را میآورند. یعنی حضرت هم «ملک یوم الدین» معنا میکنند و هم «مالک یوم الدین» معنا میکنند. در اینجا جا نداشت که حضرت بفرمایند ای شیعه ها شما «مالک یوم الدین» بخوانید؟!