ب) عدم اشاره به ادله مخالفین تواتر قرائات

 

بنابراین نکته دوم در مورد کتاب آقای فضلی این بود که ایشان ادله مخالفین را نمی‌گویند. وقتی ما قرائات را می‌گوییم، باید بگوییم اهل‌بیت علیه‌السلام فرمودند «انه حرف واحد نزل من عند واحد». باید این را توضیح بدهیم یا مثلا آنچه می گویند که خط اشتباه بوده است، هفت-هشت دلیل است. ان شالله عمری بود به آن می‌رسیم. این نقص دوم است. شما باید همت کنید و این‌ها را جمع‌آوری کنید. اگر شما مقاله‌ای جمع‌آوری می‌کنید همه این جوانب را در نظر بگیرید.

عامل صامت یا همخوان در تواتر استقبالی

الآن به بحث تواتر رسیدیم. مقدمات‌ آن را می‌گویم. ان شالله بقیه آن برای فردا. ببینید جلسه قبل در تواتر یک عنصری را خدمت شما عرض کردم. در تحلیل تواتر استقبالی بعضی از مؤلفه‌های تواتر بود که اسم آن را مخبر صامت گذاشتیم. به حروف مصوت و صامت تشبیه کردیم. ترجمه همخوان با صامت فرق می‌کند. صامت ساکت است. اما همخوان می‌خواند اما وقتی به صدا می‌آید که بغلی آن بخواند؛ consonant. ظاهراً «con» به‌معنای همراهی است. در بخش عربی هم داشت که «con» به‌معنای «مع» است. همراه هستند. بخش اصلی کلمه –غیر از پیشوند «con»- به‌معنای خواندن و تلفظ کردن است. یعنی همخوان است. وقتی او می‌خواند، خودش به تنهایی نمی خواند حتماً باید همراه دیگری به صدا بیاید. حروف مصوت مقابل این است که خودش به صدا می‌آید. اما همخوان به این صورت نیست.در مانحن فیه به آن عامل، مخبر صامت بگوییم بهتر است؟ یا بگوییم مخبر همخوان؟ هر دوی آن‌ها وجهی دارد و لطیف است. تسمیه است. صامت هم خوب است. 

تواتر استقبالی و خبر موثوق الصدور

آقا فرمودند رابطه بین محفوف به قرائن با تواتر چیست، بعد از آن جلسه آقایان فرمایشاتی را فرمودند. ظاهراً به ذهن می‌آید که خبر محفوف به قرینه اعم از این باشد. یعنی خیلی از جاها ما قرینه داریم؛ قرائن جزئیه در یک روایت خاص. اما تواتر محفوف به قرائن نوعیه ای است که مهم است. یکی از آن‌ها این بود: مثلاً طوری است که انگیزه نقل آن زیاد است. اهمیت آن در حدی است که انگیزه برای نقلش زیاد است.