ارتباط صلوات و مقام الوسیله برای پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله

 

حالا فعلاً معنای «صلّوا» در این­جا چه می‌شود؟ با این توضیحی که بنده عرض کردم، معنایش این می‌شود: خدا و ملائکه «یصلّون علی النبی»؛ یعنی خداوند متعال و ملائکه، دارند تدبیر می‌کنند، نه این‌که صرفاً یک رحمتی بر پیامبرش می‌فرستند، ایجاد الرحمة، یعنی الآن رحمت بیاید. خب، این مانعی ندارد که دعا برای ایجاد الرحمة باشد. خدای متعال بر پیامبرش ایجاد رحمت می‌کند و ملائکه هم دعا می‌کنند که خدا، برای پیامبرش، ایجاد رحمت کند. این معنای معروف در «انّ اللّه و ملائکته …» است. اما با این معنایی که بنده عرض کردم، یک مطلب اضافی در آن وارد می‌شود؛ این‌که خدا و ملائکه دارند برای پیامبرشان یک مقام بالایی را تأمین آینده می‌کنند. نه این‌که الآن صرفاً ایجاد رحمت برای او کنند. صرف تحیت به این معنا نیست. بلکه خداوند و ملائکه تدبیری می‌کنند که پیامبر صلّی اللّه علیه و آله، در آینده، مقام بالا داشته باشد. لذا حضرت علیه السلام فرمودند: «إذا سألتم اللّه فسلوه الوسيلة لي‏»[1]؛ شما در پیشگاه خداوند مدام دعا کنید که فردای قیامت به من پیامبر، مقام وسیله بدهد، که مقامی بالاتر از آن نیست. از روایتش هم بر می‌آید که مثل رأس مخروط می‌ماند؛ تنها یک نفر می‌تواند آن­جا باشد. حضرت علیه السلام فرمودند: الوسیلة، منبری است که روی علوّ آن منبر، تنها یک نفر می‌تواند بنشیند که آن هم من هستم. یا علی! تو هم در پله­ی بعدی هستی.[2] امیرالمؤمنین علی علیه السلام هم، بر پله­ی بعدی است. منبری است که مثل رأس مخروط، تنها یک نفر می­نشیند. یعنی مقام وسیله، طوری است که دو بردار نیست. حالا به چه صورت است؟ بالای منبر دو نفر نمی­نشینند. گذاشته شده برای یک نفر. این هم به همین صورت است.

[1]. صفار قمی، بصائر الدرجات في فضائل آل محمد صلّى اللّه عليهم، ج ‏۱، ص ۴۱۶.

[2]. علامه­ی بحرانی، البرهان في تفسير القرآن، ج ۲، ص ۲۹۲.