تجرد برزخی شکل دایره
در مباحثه‌ی مقاله‌ی اندیشه، خدمت شما عرض کردم که مثال‌هایی هست که تجرد مثالی را نشان می‌دهد. مثل این‌که ما می‌گوییم عدد پی( π \pi )، ٣.١۴، نسبت محیط دایره به قطر آن است. عرض کردم: اگر دایره را با محیط و قطر تصور نکنیم که نمی‌توانیم نسبت‌سنجی کنیم. یعنی وقتی شما عدد پی را می‌آورید، به صرف معنا نمی‌توانید کفایت کنید. چرا؟؛ چون می‌خواهید دو جزء دایره که یکی از آن‌ها محیط و دیگری قطر است را نسبت‌سنجی کنید. پس مجبورید. اما همین مجبوریت مانع از این نیست که در یک تشخص فرد خاصی از دایره، شکل را بیاورید. شکلی می‌آورید که تجرد برزخی دارد. یعنی اگر بگویند این دایرهای که فهمیدید محیط دارد و نسبت آن با قطرش عدد پی است، قطرش چند سانتی‌متر بود؟! می‌گویید برای ما مهم نبود. یعنی قوه‌ی خیال دایرهای را تصور می‌کند به‌عنوان شکلی با تجرد برزخی. تجرد برزخی، یعنی شکل و قطر دارد، اما در بند این‌که حتماً بُعد مادی با مقدار مشخص داشته باشد، نیست.