نقش محوری حرف «باء» در در استظهار از «ممتنع عن الادراک بما ابتدع ...»

 

حالا ترکیب و تحلیل نحوی جمله؛ چیزی که در این‌جا خیلی نقش ایفاء می‌کند، کلمه‌ی «ب» است؛ «ممتنع عن الادراک»، «عن» حرف است، ولی متعلق آن روشن است. متعلق «عن»، «ممتنع» است. از ادراک ممتنع است. در آن مشکلی نداریم. اما کلمه‌ی «باء» در این‌جا ذووجهین است. یعنی کلمه‌ی «باء»، به دست امیرالمؤمنین علیه‌السلام کاملاً مجال می‌دهد که از این کلمه‌ی «باء» برای استعمال لفظ در اکثر از یک معنا استفاده کنند. یعنی وقتی بعداً از حضرت تفسیر این جمله را بخواهید، برای شما ده‌ها جور تفسیر می‌کنند. آن چیزی که مفتاح و مصححی در دست متکلم است که این وجوه را معنا کند، کلمه‌ی «باء» است.