«الاجناس» بهمعنای انواع
شاگرد: کلمهی «اجناس» که در این عبارات میآید یک معنای وسیعتری از جنس منطقی است؟
استاد: بله؛ شک نداریم که مقصود حضرت علیه السلام از جنس، جنس در اصطلاح منطق نیست. بلکه انواع را هم میگیرد. اجناس یعنی انواع. در لغت هم میگویند. در قرآن کریم که کلمهی جنس نداریم. به جای آن زوج به کار میرود: «وَالَّذي خَلَقَ الأَزواجَ كُلَّها»[1] ای الاجناس و الانواع. ظاهراً در خود قرآن کریم جنس نداریم. شاید نوع هم نداریم. ولی در اینجا که «الاجناس» آمده است، یعنی «الانواع». یعنی حالات مختلف. در این استدلالی که میفرمایند، خیلی زیبا است. پس این احتمال اول بود.
فقط «مستشهد» ماند. در احتمال اول استشهاد را توضیح میدهند. «مستشهد بكلية الأجناس على ربوبيته»؛میفرمایند: «بكلية الاجناس أي بجميعها»؛ جمیع با اضافه شدنش به اجناس، کسب «ها» کرده است. «فانّها»؛ جمیع اجناس، تکتک آنها یا مجموع آنها؛ به این بعداً میرسیم. مجموع اجناس یک جور کار انجام میدهد و جمیع اجناس و کل واحد جور دیگری است. ان شاء اللّه بعداً اینها را جدا میکنیم.
[1]. سورهی زخرف، آیهی ١٢.
بدون نظر