جستجوی پیشرفته
نتایج جستجو
نتایج یافت شده 4182
الف) اشکال به تواتر قرائات
زرکشی دو حرف دارد که هر دوی آنها بی خودی است. دیروز یکی از آنها را گفتم. با اینکه بزرگ است و خیلی زحمت کشیده است. البرهان فی علوم القرآن او برای خودش چیزی است. اما مانعی ندارد که در فضای مباحثه اینطور بگوییم. عرض میکنم که چرا این حرفها پیش آمده. گاهی ی...
ب) تفاوت حقیقت قرآن و قرائات
حرف دومی که او دارد این است: قرآن و قرائات دو حقیقت متفاوت هستند. القرآن و القرائات حقیقتان مختلفتان. این حرف را او در آورد. تفاوتی هم که زرکشی با دیگران داشت این بود: در فضای قرائات، اقراء فن است اما کسی که مقری است لازم نکرده عالم باشد. برای خودش فنی است ک...
اختلاف فخر رازی و ابوشامه منشأ اشتباه زرکشی
اما چرا او این حرف را در آورد؟ من خلاصه آن را عرض میکنم تا مستنداتش را بعد بگویم. دو چیز برای او زمینه تاریخی را فراهم کرد. خودش هم اشاره میکند. یکی این بود که مسأله تواتر قرآن و قرائات یک چیز مسلم و جا افتاده بود. الآن که میخواهیم «قال الامام الرازی» را ...
لزوم توجه به معنای قرائت مجاز در بیان شیخ و ذهنیت علماء قبل از قرن یازده
آن مطلب قسمتی از عبارت تبیان است که در عبارت مفتاح الکرامه افتاده. دیروز عرض کردم بخشی از عبارت تبیان افتاده. آن بخش مهم است. کلیدی برای فهم فضای ذهنی شیخ است. چرا من به این رسیدم؟ خب آدم در بین مطالعه به چیزی میرسد. من داشتم در فرمایش شیخ قرائن منفصله را ج...
قرائت مجاز درعبارت شیخ الطائفه
عرض من این است: شیخ چه فرمودند؟ در مقدمه تبیان که در اینجا افتاده بود فرمودند: و اعلموا ان العرف من مذهب أصحابنا و الشائع من اخبارهم و رواياتهم ان القرآن نزل بحرف واحد، علي نبي واحد، غير انهم اجمعوا علي جواز القراءة بما يتداوله ...
عدم جواز به معنای جواز تکلیفی است یا وضعی؟!
آن جا که شیخ میگویند بالمجاز، این مجاز یعنی چه؟ یعنی مجاز فیض؟ قطعاً اینطور نیست. اینجا «مجاز» یعنی طبق ضابطه «بالمجاز الذی یجوز بین القراء». قراء آن را جایز میدانند. خب این مجاز چیست؟ من عرض میکنم آن چه که مجاز است تفسیر تداول است. ببینید اول فرمودند «ا...
الف) محقق اردبیلی
من دیروز عبارت محقق اردبیلی را گفتم. ما دیروز بخشی از آن را خواندیم. دنباله آن را که مرحوم صاحب مفتاح الکرامه نیاورده اند را میخواهم بخوانم. ببینید در ذهن مقدس اردبیلی قرآنیت قرآن به چه صورت است. مرحوم اردبیلی اینطور فرمودند: ومعلوم من وجوب القراءة بالع...
ب) علامه حلی
شاگرد: قطع داریم که قرآن نیست یا قطع داریم که جایز نیست؟ استاد: ببینید اگر بخواهیم این مطالب را بررسی کنیم خیلی حرف است. من فعلاً میخواهم فضای ذهنی را بگویم. مناقشه یک چیز است، اما اینکه مقدس اردبیلی که نماینده پایان قرن دهم هستند، چه میگویند مهم است. من...
هم معنا بودن تعبیر قرائت متداول با تواتر؛ شاهدی بر اعتقاد بی نظیر تشیّع در تواتر قرآن
ما در اینجا دو بحث داریم. یکی اینکه آیا قرآن باید متواتر باشد یا نه؟ یکی اینکه چه قرائتی مجاز است و چه قرائتی مجاز نیست. دو بحث خیلی خوب. دیدم عدهای میگویند اول کسی که تواتر را در قرائات مطرح کرده فخر رازی است. اصلاً قبل از فخر رازی کسی نمی گفته که قرآن ...
الف) المسائل السرویه شیخ مفید
مرحوم شیخ مفید جلوتر از همه هستند، من کلام ایشان را میآورم. یکی از چیزهایی که در مراسلات مرحوم مفید هست، مراسله المسائل السَرَویه است. سرویه هم گفتهاند. سرو به کجا نسبت داده میشود، نمیدانم. ولی با توضیحاتی که محقق کتاب در مقدمه فرمودهاند سَرَویه مناسبت...
ب) عبارت شیخ در خلاف
آن چه که از شیخ الطائفه داریم این است: ببینید در ذهن خود شیخ الطائفه چیست. «بالمجاز» گفتند. من سه مطلب در اینجا آوردهام. در الخلاف وقتی میخواهند حرف ابوحنیفه را رد کنند، میفرمایند: و أيضا فإن القرآن لا يثبت قرآنا الا بالنقل المتواتر المستفيض، و لم ينقل...
ج)عبارت شیخ در مبسوط
همینجا کنار این فرمایش ایشان به مبسوط بیایید. قرائن باید کنار هم گذاشته شود. خیلی جالب است. در این دو-سه سطر بخشهایی که ذهنتان درگیر میشود را کاری ندارم. آن چه که مقصود من است را میخوانم: إن أصدقها تعليم سورة عين عليها، و إن كان تعليم آيات عينها، لأن ...
د) عبارت صاحب شرائع
در مبسوط «لقن بالجایز» بود. صاحب شرایع به این صورت فرمودهاند: و هل يجب تعيين الحرف قيل نعم و قيل لا و يلقنها الجائز و هو أشبه و لو أمرته بتلقين غيرها لم يلزمه لأن الشرط لم يتناولها[1] «و هل يجب تعيين الحرف قيل نعم و قيل لا»؛ شرط نیست. خب حالا که میگوید...
ه) عبارت علامه حلی
علامه فرمودند: «و لو أصدقها تعليم سورة معيّنة لقّنها الجائز[1]»، «و لو أصدقها تعليم سورة علّمها الجائز[2]». چون کتاب نکاح شیخ انصاری شرح ارشاد است، وقتی به اینجا رسیدند فرمودند مصنف گفته: «و لو أصدقها تعليم سورة، علّمها الجائز من القراءات [السبعة] دون الشاذّ...
ر)عبارت جامع المقاصد
حالا ببینیم جامع المقاصد چه گفتهاند: قوله: (و لو أصدقها تعليم سورة لم يجب تعيين الحروف و لقنها الجائز على رأي، و لا يلزمه غيرها لو طلبت). المراد بالحروف هنا القراءة كقراءة حمزة و غيره من السبعة أو العشرة على أقرب القولين، و الرأي الذي ذكره المصنف للشيخ ...
و) عبارت مسالک
آن چه که پایان عرض من است، مسالک جلد هشتم،صفحه ١٨٠ است. و الأقوى ما اختاره المصنف من عدم وجوب التعيين، و يجتزئ بتلقينها الجائز منها، سواء كان إحدى القراءات المتواترة أم الملفّق منها، لأن ذلك كلّه جائز أنزله اللّه تعالى، و التفاوت بينها مغتفر. و النبي صلّى...
تقیه ای نبودن اجماع منقول از شیخ بر تواتر قرائات
بحث ما در این بود: مسیری که بر ذهن من طلبه –چون با عبارات علماء مانوس بودم- گذشته این بود؛ همانطوری که صاحب حدائق تعبیر به صریح کرده بودند؛ صاحب مفتاح الکرامه تعبیر به «قد یعطی کلام هذین الامامین» کردند؛ آن چه که بر ذهن من طلبه گذشته را عرض میکردم. اول که ...
پیشگفتار (خلاصه)
وصل و فصل آیات در علم قرائات
دیروز هم بعد از مباحثه مطالبی را فرمودند. بناء من این است که فردایش آنها را بگویم. عرض کردم وفات سید مرتضی ۴۴٨ است. آن درست نبود. ۴٣۶ بود. ۴۴٨ هجرت شیخ الطائفه از بغداد به نجف بود. مثلاً دیروز گفتم که ابن جزری بعد از بدر الدین زرکشی است. میدانستم که خیلی ب...
دو دیدگاه نسبت به عبارت شیخ طوسی در مقدمه تبیان
داشتم این را عرض میکردم؛ در بدو نظر نسبت به عبارت شیخ طوسی گفتیم که ایشان میگویند «اجمعوا». اما وقتی ظرف این چند سال قرائن منفصله را کار کردیم، بیرون از این عبارت تبیان به شواهدی برخورد میکردیم. لذا مدام دچار مشکل شدیم. اگر تحلیل آن سالها را ببینید من عر...