نتایج جستجو

  حالا به عبارتی می‌رسیم که کار مشکل می‌شود. فعلاً آن را می‌گوییم تا بعداً بررسی کنیم. فرموده‌اند: و إن صح ما نقله الرازی من منع بعضهم الناس عن قراءة غیره اشتد الخطب و امتنع الجواب و الشهید الثانی أجاب عما أشکل علی الرازی کما سمعت بأنه لیس المراد بتواترها ...

  شاگرد: فرمودید که این مختارها هم خودش در جامعه وجود داشته؟ استاد: بله، این‌ها از کار ابن مجاهد مانوس شد. خود ابن مجاهد دو راوی را نیاورده است. اساس این مانوس ها از دانی شروع شد. دانی و معاصرش مکی بن ابی‌طالب؛ مکی تبصره را نوشت و دانی هم التیسیر را نوشت. ای...

  شاگرد٢: یعنی اختلاف حفص و ابوبکر هر دو مختار عاصم بوده؟ استاد: بله، سی شاگرد دیگر هم دارد. شاگرد٢: این خلاف ظاهر نیست؟ چون باید حداقل در یک مورد هم دو نقل کرده باشند و بگویند در اینجا به دو وجه خوانده شود. استاد: ببینید از روز اول بحث مهمی بوده. این اخت...

همین شنبه شب در منزل یکی از اعزه بود؛ ایشان فرمودند؛ با این‌که در مباحثه هم عرض کرده بودم و از کتاب دیگری هم گفته بودم. چون ایشان فرمودند دوباره مراجعه جدیدی کردم و دیدم خیلی خوب است که به اندازه دو-سه دقیقه این را دوباره یادآوری کنم. ایشان فرمودند تأیید همی...

شاگرد:اجازاتی که در قرائت می‌دادند شما می‌فرمایید متواتر بوده، اگر حفص قرائتی را اجازه می‌دهد قرائت دیگر را اجازه می‌دهد. استاد: نه، نفی نمی‌کند. یکی از مهم‌ترین اشکالات همین است. برای این است که اصلاً با آن فضا آشنا نیستند. شاگرد: یعنی تشریفاتی است؟ استا...

حالا آن چیز اصلی که می‌خواستم بخوانم این بود؛ کاری که خودم در محضر شما شروع کردم تا فایده اش بیشتر باشد، این است: اگر مباحثه می‌کنیم برای این‌که مطالب واضح شود باید مصداقی کار کنیم. یعنی برویم موارد خاص را بیاوریم و مراجعه کنیم و بحث کنیم. مثلاً متفردات حفص....

با این حساب حفص امام نیست؛ قاری نیست؛ مختار القرائه ندارد. اما ابان مفرده دارد. یعنی ابان یک مفرده برای کل قرآن کریم دارد و می‌گوید این‌ها مختار من است. از روی اجتهاد تلفیق در روایات می‌کند. اجتهاد در مقرو نه، آن‌ها که همه روایت است. اجتهاد در تلفیق انسب به ...

شاگرد: فرمودید افراد دو نوع است… استاد: افراد بالروایه و افراد بالمختار افراد بالمختار تنها برای امام است. این‌ها را یادداشت کنید و ثبت کنید. ابن مجاهد که خودش همه این کارها را کرده در شرح حالش آورده‌اند؛ به او گفتند که چرا مدام هفت قرائت می‌گویی؟ کار حکومت...

شاگرد: طبق ضوابط خودشان یک ناسخ می‌توانست چنین کاری را انجام دهد؟ اگر امام در قرائت باشد خودش می‌تواند انتخاب کند. استاد: ببینید شاهدهایی که برای این دارد در جاهایی است که تفاوت مصاحف پنج گانه و هفت گانه بود، احدی حتی یک نفر نیامد بگوید مصحفی که به کوفه رفت...

شاگرد: ما معنای اختیار را نفهمیدیم خصوصا با توجه به اینکه نافع همه را اقراء می کند و می گوید همه اش قرآن است . استاد: ابن جزری این را  توضیح داده. توضیحی که تا حدی ناقص است. مانند حفص که دیروز عرض کردیم که می‌گوید من خودم «ضُعف» را اختیار می‌کنم. عاصم «ضَعف...

داشتم عرض می‌کردم که آن‌ها می‌گویند تواتر از قرن پنجم در کتاب‌ها آمده. ابن مجاهد که اسمی از تواتر نبرده. کلمه تواتر که مهم نیست. اگر در کتب پیشینیان بزنید تعبیر قراء الامصار می‌آید. به گمانم قراء الامصار یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تواتر است. اما به انواعی از ...

شاگرد: در آن زمان چون بحث لهجه قوی بوده، هر کسی به لهجه خودش یک چیزی را می گفته. مثلاً زبان یک نفر در «ضُعف» نمی چرخد؛ مثلا وقتی می‌خواهد تند بخواند و برای خودش ختم کند – کسی مدعی است 18 هزار بار ختم کرده - زبانش نمی چرخد. با این‌که آن قرائت را قبول دارد اما...

یکی از چیزهایی که تازه دیدم این است: همین ابن کثیر که صحبتش هست می‌گوید من پیامبر خدا را در خواب دیدم. حضرت در خواب به من «جَبریل» اقراء فرمودند. بعد می‌گوید «و لا اقراء غیر هذا ابدا»! من غیر از این نمی خوانم. خب این شاهد بر چیست؟ شاگرد: قرائت به «جَبرئیل» ...

استاد: ابو علی فارسی برای بغداد است. در منطقه عراق از زمان ابن مسعود به بعد اصلاً این بود. این هم یکی از آن‌ها است. ابو عمرو بصری می‌گوید «یقص»، «یقض». قضا با فصل و… ؛ چیزهایی که خودمان در مجمع البیان مدام می‌خوانیم. او نهیب می‌زند و می‌گوید «وی اهل العراق! ...

شاگرد: در چند جلسه قبل فرمودید که افراد القرائه یا افراد القرائه بالروایه است یا افراد القرائه بالاجتهاد است. این حرف شما با حرف دیگرتان دچار مشکل می‌شود. گفتید امام القرائه کسی است که اهل اجتهاد باشد. این دو قرائت معروف عاصم هم افراد بالروایه بوده، خب دراین...

«إلا أنهم اختاروا»؛ همین‌طور که می‌خوانیم می‌گوییم اختیار کردند اما وقتی در فضای قرائات وارد می‌شویم اختیار یک ریشه پانصد ساله تا زمان ایشان داشته. مثلاً نافع در قرن دوم می‌گوید «الّفت هذا»، «اختار»، «مختار»؛ این‌ها مفصل ریشه دارد. کلمه اختیار در فضای قرائات...

  خب این احتمال را چه چیزی تقویت کرد؟ تقویت خیلی جذاب و شیرین. ایشان می‌فرمایند مذهب اصحاب ما این است که همه قرائات جایز است اما مختار آن‌ها این است که یکی را انتخاب نکنند و همه برابر هستند. «کرهوا تجرید القرائات». چرا این را می‌گویند؟ مگر کسی خلاف این را کرد...

استاد: ببینید اصطلاحی هست که چهار گزینه رباعی دارد که خیلی کاربرد دارد. می‌گویند قرائت، روایت، طریق و وجه. این چهارتا با هم است. مدام تکرار می‌کنند. در کتاب‌ها هم بزنید می‌آید. قرائت برای خود سبعه است. به تعبیر خودشان برای «امامٌ فی القرائه» است. همین تعبیری...

دانی یک کتاب دارد به نام جامع البیان. تیسیر مختصر است. جامع البیان فی القرائات السبع. دو تا جامع البیان داریم که هر دوی آن‌ها معروف است. یک جامع البیان داریم که برای طبری است. جامع البیان فی تاویل القرآن که تفسیر است. یکی هم جامع البیان فی القرائات السبع است...

شاگرد: وجه ترجیح یک روایت بر سائر روایات چه بوده است؟ استاد: مثلاً برای کسی که اقراء می‌کرده گاهی سهولت لسان بوده و گاهی نبوده. یک قاری در خانه یک مختاری داشته. گاهی برای اقراء اختیار داشته. این‌که گفتم رهزن می‌شود برای همین بود. اختیار رهزن می‌شود چون آن ر...