جستجوی پیشرفته
نتایج جستجو
نتایج یافت شده 40
جمعبندی بحث
کلام سید رضی در تعدد قرائات ذیل آیه «والراسخون فی العلم»
نکته دیگری که بعداً باید بیشتر در موردش صحبت کنیم – وقتی شواهد جدیدی میآید آدم خوشحال میشود- مرحوم سید رضی رضواناللهعلیه تفسیری دارند؛ حقائق التاویل فی متشابه التنزیل؛ این کتاب ایشان شش جلد است که تنها جلد پنجم آن در دست است. قبلاً هم من برخورد کرده بودم...
ب) تدوین نگاشتی
من که عرض میکنم قرآن تدوین است، اصلاً منظورم این نیست که جوهره قرآن، تدوین معنایی عالم نیست. ولو یکی از مهمترین شئون قرآن تدوین معنایی نفس الامر است. در این مشکلی نداریم، مانعة الجمع نیست. اما آن، محور نیست. آن چه که محوریت قرآن در اوست در ربط حروف مقطعه ن...
تدوین تکوین؛ تاویل اعظم «حدیث سبعة احرف»
این حدیث شریف چرا این مفاد را دارد؟ دیروز عرض کردم متأسفانه ایشان نه قبل از آن را آوردهاند و نه بعد از آن را. درحالیکه هر دوی آنها مهم است. قبلش حماد میگوید: عن حماد بن عثمان قال قلت لأبي عبد الله ع إن الأحاديث تختلف عنكم قال فقال إن القرآن نزل على سب...
اشاره به تأویل اعظم سبعة احرف در حدیث حماد
در کلام خود حضرت هم نکتهای هست. خیلی قابل دقت است. من دو عبارت میگویم، ببینید فرق این دو عبارت چه میشود. حضرت فرمودند «ان القرآن نزل علی سبعة احرف و ادنی ما للامام ان یفتی علی سبعة وجوه». همین جمله را عوض کنیم و بگوییم «ان ادنی ما نزل علیه القرآن سبعة احر...
شواهد مقومیت سماع در قرآن
شاگرد:... استاد: بله، نکته خیلی مهمی است. این کاشف از این است که اصلاً رسم مذکّر آیات است. «بَلْ هُوَ آياتٌ بَيِّناتٌ في صُدُورِ الَّذينَ أُوتُوا الْعِلْم[1]»، خب ما میدانیم در روایات مفصلی که هست «اوتوا العلم» چه کسانی هستند؟ معصومین علیهمالسلام هستند....
اخبار امام علیهالسلام از شهادت خود
خب حالا که به این صورت است، دنبالش میفرمایند: «وَ مَا أَوْلَهَنِي إِلَى أَسْلَافِي اشْتِيَاقَ يَعْقُوبَ إِلَى يُوسُفَ»؛ تعبیری که امام علیهالسلام برای مرگ دارند، این است که میفرمایند مرگ که برای همه ولد آدم هست، اما من برای مرگ سراپا اشتیاق هستم. شاید ...
علم امام و فتوای بن باز
ببینید مسأله علم امام یکی از مهمترین مسائل است. مسائل اعتقادی است که پیرامون آن افکار و آراء عجیب و غریبی هست. الآن یادم نمیآید که در کدام کتاب بود ولی قطعاً خودم دیدم؛ فتوایی برای مفتی معروف عربستان، بن باز، بود که میگوید هر کسی قائل باشد که امام علم...
روش بحث از علم امام به شهادت خود
خب آیا این بحث نباید از نظر علمی باز شود؟ چرا، حتماً نیاز است که باز شود. اما چطور طی مسیر کنیم و چطور جلو برویم که این بحث به بهترین وجه خودش را نشان دهد. گمان من این است که باید دو جهت را از هم تفکیک کنیم. این تفکیک خیلی مهم است. ١. رجوع بیطرفانه به ...
گام اول: شواهد وضوح شهادت امام
١. اخبار پیامبر به شهادت امام من برخی از نکات کلیدی را برای تفحص عرض میکنم. دهها کتاب از علماء اهلسنت، پیرامون دلائل النبوه نوشته شده است. یعنی در معجزات پیامبر خدا صلیاللهعلیهوآله. چه کتبی که مستقیماً به نام دلائل نوشته شده، و چه کتبی که یکی از فصو...
گام دوم: تحلیل علم امام علیهالسلام به شهادت
از طرف دیگر اگر این طور هست، وجه علمی آن و بیان علمی آن چه میشود؟ چطور میشود که امام علیه السلام به سفری که میدانند در آن شهادت هست، اقدام میکنند؟ ضرورت فحص از روایات کلیدی در بحثهای طلبگی باید ما بگردیم، روایات، آیات و چیزهایی که حالت کلیدی دارد ...
«خمسه ارواح»؛ کلید مبحث علم امام
از سالها قبل به ذهن من طلبه اینطور آمده است که یک روایت هست که کلید این بحث است؛ مکرر هم گفتهام. هر وقت که این مباحث پیش میآید اگر به این روایت فکر کنید، میبینید مفتاح است. کلیدی است که ذهن شروع میکند به جلو رفتن به سوی حلّ مسئله و به آن نزدیک میشود...
ویژگی های روح القدس
عن المنخل عن جابر عن أبي جعفر ع قال: سألته عن علم العالم فقال يا جابر إن في الأنبياء و الأوصياء خمسة أرواح روح القدس و روح الإيمان و روح الحياة و روح القوة و روح الشهوة فبروح القدس يا جابر علمنا ما تحت العرش إلى ما تحت الثرى ثم قال يا جابر إن هذه الأرواح...
شهرت شهادت سید الشهداء در کتاب تاریخ دمشق
برای تایید این، روایتی هست که آن را شنیدهاید و معروف است؛ من آن را میخوانم به این خاطر که هم تیمّن و تبرّک به نام مبارک سیدالشهداء است و هم ذکر روایتی است که ولو اینکه شنیده باشید اما سراپا نور است و «هو المسک…» «بلغنی انّ حسیناً یقتل هاهنا» من این ...
شواهد دیگر وضوح شهادت سیدالشهدا
شواهد دیگری هم هست و من اشاره میکنم و بعداً هم مناسبت شد عرض میکنم. شما هم شنیدهاید، شواهد بسیار زیادی جاهای مختلف دارد. «الحدیث کما حدّثتک ام ایمن» در آن سختترین شرایط و حالی که برای امام سجاد سلام الله علیه پیش آمد، حضرت زینب سلام الله علیها چه گف...
روش و سیر بررسی مسئله علم امام به شهادت
اصل بحث این بود که ما باید در دو جهت تحقیق و فکرمان را ادامه بدهیم؛ ١. بررسی شواهد وضوح شهادت یکی اینکه واقعاً این قضایای حضرت سیدالشهداء و نظیر آن، آیا طوری بوده است که پیامبر خدا خبر داده باشند و کاشف باشد از اینکه امام میدانستند؟ نهتنها امام، بل...
روایت «واهاً لک تربه»
در بغیة الطلب این روایت را که میآورد، دنبالش یک روایت جالب دیگری هم هست. دنبال این روایت با سندی که ذکر میکند، آن را میرساند تا «هَرْثَمَةَ بْنِ سَلَمَى». هرثمة بن سلمى قال: خرجنا مع علي في بعض غزوه، فسار حتى انتهى إلى كربلاء، فنزل الى شجرة يصلي إليه...
بررسی ال در آیه شریفه «لا یعلم …الغیب الا الله»
«لَا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلَّا اللَّهُ». دیشب عرض کردم که «ال» مهم است. این «ال» چه نوعی است؟ چندین احتمال مطرح است. وقتی من در مورد آن فکر کردم هفت وجه به ذهنم آمد، با مجموع چیزهایی که ممکن است شما اضافه کنید. در آیه شری...
۴. عالم الغیب: علم ذاتی بدون تعلیم
یکی هم «ما عالم الغیب من ذاته، من غیر تعلیم و تعلم». «قُلْ لا يَعْلَمُ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ الْغَيْبَ إِلاَّ اللَّهُ[1]»؛ یعنی خودش بداند، «من غیر اخبار من الله سبحانه، من غیر تعلیم من الله». در نهجالبلاغه هست، امیرالمؤمنین صلوات الله علیه چی...
۵. عالم الغیب: علم بدون تخلّف
معنای پنجم، «لا عالم بالغیب علما لایتخلف». خدا متعال عالم به غیب است، علمی که تخلف بردار نیست. حتی اگر به انبیا عظام هم چیزی اخبار شود، بَدا در آن ممکن است؛ به صدقه دادن و امثال آن. در آن روایت معروف حضرت فرمودند: و لولا آية في كتاب الله لأخبرتكم بما كان...
۶. عالم الغیب: علماً ینفع و یضرّ
احتمال ششم؛ «ما عالم الغیب علما ینفع و یضرّ الا الله». ابتدای آیه شریفه چه بود؟ «قُلْ لا أَمْلِكُ لِنَفْسي نَفْعاً وَ لا ضَرًّا إِلاَّ ما شاءَ اللَّهُ وَ لَوْ كُنْتُ أَعْلَمُ الْغَيْبَ لاَسْتَكْثَرْتُ مِنَ الْخَيْرِ[1]». پس «ما عالم الغیب علما ینفع و یضرّ...