نتایج جستجو

این‌ها فضاهایی بود که ذهن ما از آن دور بود. همین دیروز بود که در یکی از این کتاب‌ها دیدم. زمخشری را خیلی بالا برده بود. گفته بود عالم خبیر مفسر کذا؛ سرش می شده و بفهم بوده؛ وقتی آدم بفهمد آیا جرم است؟! گناه است؟! زمخشری می‌گوید علماء سنی به او حمله کرده‌ان...

ابن جزری بر خلاف مختار شما جلوتر رفته. اصلاً النشر را چرا نوشته؟ برای این‌که مدعی بوده عشر متواتر است. با سبکی چقدر بحث می‌کند! می‌گوید من از مفتی بزرگ آن دیار استفتاء کردم و از او به تواتر عشر اقرار گرفتم. النشر را برای این نوشته است. در همین سایت الاتقان د...

شاگرد: منظور از تعبیر قرائت شاذه در قرائات سبع و عشر، شاذ در میان آن‌ها است. مثل مفردات حفص است. یعنی چون در عمومشان نیست در این مجموعه شاذ است. اما شما تعبیر دیگری داشتید. فرمودید این‌که طرق حفص کم باشد، شاذ در حفص می‌شود. من می‌خواهم بگویم دو اصطلاح است یا...

به این عبارت رسیدیم: تواترنقل اجماع بر تواتر در قرائات سبع و لیعلم أنّ هذه السبع إن لم تکن متواترة إلینا کما ظنّ لکن قد تواتر إلینا نقل الإجماع علی تواترها فیحصل لنا بذلک القطع.إذا عرفت هذا فاعلم أنّ الکلام یقع فی مقامات عشرة:الأوّل: فی سبب اشتهار السبعة...

شاگرد: عبارت «یحصل لنا القطع بذلک» نسبت به ما مقدمه‌ای اضافه بر سید جواد می‌خواهد. چون با خبر واحد از ایشان به ما رسیده است. نقل «یحصل لنا القطع بذلک» که به تواتر به ما نرسیده و این غیر از « یحصل لنا القطع» برای ایشان است، مثل نزاع محقق اردبیلی و جامع القاصد...

شاگرد: برخی قاری غیر رسمی هستند اما صبغه نمی‌گیرند. مثلاً الآن یک نفر مجتهد است اما کت و شلواری است. به او مجتهد مصطلح نمی‌گویند. در اهل‌سنت هم کسانی را داریم که قاری هستند اما آن‌ها را در طبقات نمی‌آورند. استاد: ببینید ما که طبقات می‌گوییم یعنی باید معلوم ...

من دیشب کتاب آقای فضلی را می‌دیدم، خیلی جالب است! ایشان می‌گویند[1] ابن جزری در النشر گفته «اول من صنّف فی القرائات ابو عبید قاسم بن سلام[2]». بعد ایشان می‌گویند وفات قاسم بن سلام برای 224 است، می‌گویند[3]من تفحص کردم اولین آن‌ها شاید در سال نود وفات کرده. م...

شاگرد: مشکل تواتر از سبع تا پیامبر است، درحالی‌که این قرائات تا زمان سبع متواتر نیست. همان‌طوری که در مقدمه مجمع بیان فرموده: «وأما المكي: فهو عبد الله بن كثير لا غير، وقرأ على مجاهد، وقرأ مجاهد على ابن عباس، وله ثلاث روايات: رواية البزي، ورواية ابن فليح، ور...

شاگرد: نقطه گذاری هیچ تأثیری در پدید آمدن اختلاف قرائت نداشته؟ استاد: ببینید اختلاف قرائاتی که در آن زمان بوده بسیار گسترده بوده. اما اختلاف قرائاتی که بعد از تصفیه و فیلتر گذاری شده، نه. یعنی کسانی بودند که سر تا پای عمرشان تخصص شد. بعد از این‌که این‌ها تر...

ممکن است که این هم به ذهن بیاید. حرف در حرف شد اما خوب است. می‌گویند مثلاً قرائت امام جماعت مسجد الحرام را گوش بدهید. او می‌خواند «ملک یوم الدین» اما شیعیان «مالک یوم الدین» می‌خوانند. پس «مالک» یک نحو شعار شیعه است. ببینید اصلاً عده‌ای می‌گویند که به‌غیراز ...

دیروز تمام چهل و پنج صفحه مقدمه تفسیر منهج الصادقین مرحوم شعرانی را خواندم. واقعاً مقدمه‌ای است که دلالت دارد بر کارکردن ایشان. وقتی عالم بزرگی چیزی می‌نویسد -ممکن است کسی از دیگران رو نویسی کند- اما وقتی می‌دانیم آقای شعرانی مدرس بزرگی بودند و یک عمر زحمت ک...

شاگرد: وقف معانقه؛ وقفی است که ابوالفضل رازی ابداع کرده است. مثلاً عبارتی است که می‌توانید آن را به جمله قبل یا جمله بعد بزنید. مثل «من اجل ذلک». ایشان ابداع کرده. تعریفی هم دارد. «قالَ يا وَيْلَتى‏ أَ عَجَزْتُ أَنْ أَكُونَ مِثْلَ هذَا الْغُرابِ فَأُوارِيَ س...

شاگرد: مسأله سماع هم در روایات هست؟ برخی از اساتید به این صورت می‌گویند اجازاتی که در کتاب‌ها هست، تشریفاتی است. استاد: من عرض کردم که اصلاً به این صورت نیست. شواهد عدیده‌ای هست که می‌نشستند و تحدیث می‌کردند. کتاب‌های این مشایخ بزرگ حدیث مانده است، بقیه نما...

قاعدۀ کلی‌ای را گفته‌اند و من هم عرض کرده‌ام و شما هم روی آن تأکید کنید؛ ببینید اساساً رسم المصحف الشریف مذکّر آیات قرآن شریف است. نه این‌که خودش آیات قرآن باشد. چرا؟ چون قوام آیات شریفه قرآن به الفاظ آن است. ملک وحی‌ الفاظ را آورده، این نقوش را که نیاورده ا...

شاگرد: تعبیر تواتر صرفاً اصطلاح است؟ یعنی قرائتی متواتر است که این سه شرط را داشته باشد؟استاد: اصطلاح تواتر متأخر آمده است. قبلاً می گوفتند قراء الامصار، اهل المدینه. عده‌ای از مستشکلین می‌گویند تواتر از فلان قرن درآمده است. درحالی‌که از این‌ها مهم‌تر بوده ا...

حالا کتاب مصابیح الظلام را ببینید. این کتاب در شرح مفاتیح الشرایع است. حالت شرح دارد. چون وحید خیلی مفصل فرمایشاتی دارند. فقها چقدر از این فرمایشات وحید در این کتاب نقل می‌کنند. بسیاری از مطالبی که نقل می‌کنند از همین مصابیح الظلام وحید است. حاشیه مدارک مختص...

تقسیم‌بندی‌ای که سیوطی در الاتقان داشت، خیلی تقسیم‌بندی خوبی بود. گفت قرائات شش نوع است. یکی متواتر است؛ خیلی جالب است؛ وقتی او گفت متواتر است، در ادامه می‌گوید «و هو غالب القرائات»؛ یعنی قرائات غالب در زمان سیوطی متواتر هستند. بعد می‌گوید نوع دوم مشهور است....

ماه مبارک پارسال مناظره‌ای مطرح شده که در ذهن من به این صورت است. آن استاد می‌فرمایند حافظ در زمان خودش –شاید کمی قبل از ابن جزری بوده باشد؛ حافظ متوفی ۷۹۸ است و ابن جزری ۸۳۳ است- می‌گوید «قرآن زبر بخوانی با چهارده روایت». بعد ایشان مثال می‌زنند که حافظ از ق...

منظور این‌که وقف و ابتدا یکی از علوم، علوم قرآنی است. اگر مقدمه الاتقان سیوطی را ببینید –یکی از جاهای خوب این کتاب است- تمام علوم قرآنی را فهرست کرده است. چهل یا پنجاه تا بود، یادم نیست. ولی وقف و ابتدا یکی از آن‌ها بود. قرائات هم یکی از آن‌ها است. علم الآی ...

این تأکید در ذهن شریفتان باشد؛ پایه کار و بیس (base) که امروزه به‌ آن نیاز است، سر سوزنی در آن ابهام نیست. مستندات به قدری روشن است که چون گسترده است ما به آن جهل داریم. اگر به این مستنداتی که کالشمس است، سعه اطلاعات پیدا کنیم؛ همان‌طوری که زرقانی گفت؛ اگر س...