سه بخش کلی مطالب فقه هوش مصنوعی

در جلسه قبل صفحه ۲۰ از کتاب سومی که در حوزه برای هوش مصنوعی چاپ کرده‌اند را آوردیم و عبارتش را خواندیم. گویا هنوز چاپ رسمی نشده باشد.

عرض کردم اگر بخواهیم مباحثه پارسال و امسال را جمع‌آوری کنیم، پیشنهاد می‌دهم…؛ پارسال مباحثه ما کالهائم شروع شده بود و محوری نداشت و کاری نشده بود، لذا هر چه پیش آمد، مباحثه کردیم و جلو رفتیم. الآن هم پیشنهادم این است که اگر می‌خواهد این مباحث نظمی پیدا کند، به‌صورت سه بخش در بیاید: بخش اول، بخش دوم و بخش سوم. مطالبی هم که در پارسال و امسال خدمت شما بودم، به نظم خودش ذیل یکی از این سه بخش قرار بگیرد. این تقسیم‌بندی سه بخشی در این چیزی که ما به آن رسیدیم، خیلی مهم است.

بخش اول، ارائه این است که تفاوت انسان با هوش مصنوعی در چیست. ارائه واضح برای کل بشر، در این‌که انسان خیلی زیادتر دارد و چیزهایی دارد که اصلاً ممکن نیست در هوش مصنوعی باشد. این را ارائه بدهیم به نحوی که همه ببینند، نه این‌که اثبات کنیم. این بخش اول بود. مطالب متعددی هم در این بخش بود که صحبت شد.

بخش دوم، در خصوص هوش پایه‌محور که در هوش مصنوعی محقق می‌شود و الآن دارند روی آن کار می‌کنند، چه اندازه‌ای میدان جولان دادن هست و چه اندازه‌ای می‌توانیم جلو برویم؟ آیا می‌شود قصد پایه‌محور به آن نسبت داد یا نه؟ این هم بخش دوم بود؛ تبیین مطالب هوش در فضای پایه‌محور، نه در فضای اشراق‌محور.

بخش سوم، احکام فقهی بود. بخش دوم مقدمه بسیار مهمی برای بخش سوم است. بحث استناد و ضمانات و مسئولیت‌های مختلفی که از نظر فقهی و حقوقی برای هوش مصنوعی بار می‌شود. این هم بخش سوم است. اگر به این صورت دسته‌بندی شود، خیلی خوب است.