تواتر قرائات امری مطرح بین علماء قدیم و جدید

من در مدرسه ای دو -سه کلمه ای عرض کرده بودم. یکی از اعزه -که بالای سر من کف پای ایشان است!- فرموده بودند کسی که آن جا حرف زده خوب بود از استدلالات التمهید را هم علیه تواتر بگوید. چطور از مطالبی که ایشان در رد تواتر آورده اند اسمی نمی برد و تنها حرف خودش را می زند! خب اصلا سبک استدلالات التمهید را ببینید. عرض کردم یکی از راه ها این است که قولی را که برای بزرگان علماء است، بگویند این طلبه می گوید. مثلا اسم منی که هیچ کاره ام را بیاورد و بگویند او این را می‌گوید. همه هم بگویند غلط کرده که می گوید. راست هم می گویند. اما اگر بگویند این که اصلا قول او نیست. بلکه او طلبه است و دارد مطالعه می‌کند. اقوال بزرگان علماء است. از قدیم که همین هایی هستند که می‌بینید. از جدید هم همین امروز برخورد کردم و برایم جالب بود.

کتاب آقای شیخ عبد الهادی فضلی –القرائات القرآنیه تاریخ و تعریف- را ببینید. اگر صاحب التمهید شاگرد آقای خوئی بودند ایشان هم شاگرد آقای خوئی بودند. ایشان با متانت بسیاری، حرف آقای خوئی را رد می‌کنند. یعنی برایشان واضح است. شانزده مرحله کرده‌اند. اگر به مقام اول رسیدیم حتماً تذکر بدهید که شانزده مرحله‌ای که آقای فضلی در تحقق قرائات می گویند را ببینیم. همین‌طور بگوییم تواتر ثابت نیست؟! ببینید با چه ظرافتی ایشان شانزده مرحله درست می‌کنند. کتاب خیلی خوبی است. این هم کنار التمهید یک کتاب درسی است! ایشان که شخصیت شناخته شده است. در نجف بوده‌اند. شاگرد مرحوم آقای صدر، مرحوم آقای حکیم بودند. کتاب ایشان هم یک کتاب است. در این کتاب دیدم که از مرحوم آقای شعرانی نقل می‌کنند. آقای شعرانی به‌خوبی می‌گویند که قرائات متواتر است تا شارع مقدس.

بنابراین اگر بخواهید از علماء جدید بگویید، علامه طباطبائی، صاحب روضات الجنات، آقای شعرانی در نقل آقای فضلی، خود ایشان. وقتی مطالب این‌ها را می‌بینید به یک اطمینان می‌رسید. الآن صفحه دوم را ببینید. صاحب وافیه یک عبارتی فرموده‌اند که هر کسی که در این‌ها چند سالی کار کرده می‌گوید اصلاً این عبارت چه شد؟ این‌طور نیست که در یک فضایی که خیلی زحمت کشیده شده آدم همین‌طور یک چیزی بگوید. متأسفانه کاری است که شده. ولی در التمهید عبارات تندی هست. امروز برخورد کردم. می‌گویند «لم یلهج بها سوی المقلدة الرعاع[1]»؛ تواتر سبع را فقط مقلد رعاع می‌گوید! این بزرگان مقلد رعاع هستند؟! این جور که نمی‌شود! آقای شیخ هادی فضلی خیلی محترمانه، سندهای خوبی می‌آورند. اما بیانات التمهید به این صورت است. یعنی با یک محکمی رد می کنند.

[1]التمهید فی علوم القرآن ج٢ص٨٩