رفتن به محتوای اصلی
جستجوی پیشرفته
عبارات جستجو
نوع محتوا

مطابقت کامل
جستجو در برچسب‌ها
گزینه های تاریخ
پس از به روز رسانی
قبلا به روز شده
ایجاد شده پس از
ایجاد شده قبل از

نتایج جستجو

نتایج یافت شده 39

«وكوّن الأشياء فكانت كما كونها، وعلم ما كان وما هو كائن»

۱۵. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۰/۱۹)

«وكوّن الأشياء فكانت كما كونها، وعلم ما كان وما هو كائن»؛ این قشنگ است. «علم ما کان و ما هو کائن»، نفرمودند «و ما یکون». مرحوم قاضی سعید قمی تعبیر می‌کنند به «الذی یختر بالبال الآن/ یحضرنی الآن». نکته لطیف قشنگی است. می‌گویند این «کان» یعنی هر چه زمانی است و...

توحید
توحید شیخ صدوق
معرفۀ اللّه
شناخت خداوند
کوّ ن الأشیاء
علم ما کان
زمانیات
غیر زمانیات

تفاوت «الناس معادن» و «دفائن العقول»

۱۴. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۰/۱۲)

شاگرد: … . استاد: می‌فرمایند جلسۀ قبل پیرامون «يُثِيرُوا لَهُمْ دَفَائِنَ اَلْعُقُولِ»[1] صحبت شد، ایشان [یکی از حاضران] می‌فرمایند که در کافی شریف، روایت دیگری هم وجود دارد: «اَلنَّاسُ مَعَادِنُ كَمَعَادِنِ اَلذَّهَبِ وَ اَلْفِضَّةِ»[2]؛ معدن هم خودش یک جو...

توحید
توحید شیخ صدوق
دفائن العقول
الناس معادن

تفاوت مدرک وهم و عقل

۱۴. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۰/۱۲)

شاگرد: «لا یقع علیه الوهم و لاتصفه الالسن» دو مرتبه می‌باشند؟؛ یعنی ابتدا باید کسی او را تصور بکند و بعد به زبان بیاورد؟ استاد: شما می‌خواهید، بفرمایید به‌عنوان دو جمله مترتب بر هم هستند؛ نفی جمله دوم، به‌عنوان منفی مترتب بر جمله اول است. چون اگر وهم بر او ...

توحید
توحید شیخ صدوق
معرفة اللّه
شناخت خداوند متعال
قوۀ وهم
تفاوت وهم و عقل
هندسه اقليدسی
هندسۀ نااقليدسی
منطق
تجربيات
حدسيات
وجوده اثباته
مرحوم ملا علی نوری
بینونت صفتی
بینونت عزلی

فصل چهارم: مسیر عمومی در معرفت الهی؛ «معرفت فطری»

اعجاز نماز بخش دوم: در بیانات

انواع معرفت الهی [معرفتی که عبد به خداوند متعال دارد چند جور معرفت است؟ آن چه که در ذهن من است این است: الف) معرفت عامه یک معرفتی هست که انسان و غیر انسان در آن معرفت شریک هستند. شبیه رحمت رحمانیه است. رحمت رحمانیه شامل اخبث الناس هم هست. نمی‌شود که آن رحم...

عین
ذات
شواهد شناخت فطری
شناخت فطری خداوند
فطرت
میثاق
معرفت پروردگار
توحید
معرفة اللّه
شناخت خداوند متعال
نقش حجج الهی در شناخت خداوند
انبیاء
انبیاء و حجج الهی علیهم السلام
برهان از او به‌سوی او
شواهد معرفت فطری

بررسی سند حدیث شمارۀ سی‌؛ امکان قبول تصحیح حدیث

۱۶. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۱/۰۳)

در کتاب مبارک توحید صدوق بودیم؛ در صفحه هفتاد و پنج، حدیث سی‌ام: «حدثنا أحمد بن زياد بن جعفر الهمداني رضي‌اللّه‌عنه، قال: حدثنا علي بن إبراهيم بن هاشم، عن أبيه، عن القاسم بن يحيى، عن جده الحسن بن راشد، عن يعقوب بن جعفر، قال: سمعت أبا إبراهيم موسى بن جعفر ...

توحید
توحید شیخ صدوق
مناظره امام کاظم علیه السلام با راهب و راهبه
قاسم بن یحیی
حسن بن راشد
یعقوب بن جعفر
صحیح عند القدماء

یکی بودن روایت کافی و روایت توحید صدوق

۱۷. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۱/۱۰)

[در شرح] روایت سی ام، در صفحۀ هفتاد و پنجم بودیم. به سطر اول از صفحۀ هفتاد و شش رسیدیم که حضرت علیه السلام فرمودند: «أمر بلاشفة و لا لسان، ولكن كما شاء أن يقول له كن فكان خبرا كما أراد في اللوح»[1]. این جمله‌ای بود که در جلسه قبل، بحث شد. در نسخۀ بحارالانوار...

توحید
توحید شیخ صدوق
توحید کافی
قاضی سعید قمی
شناسنامۀ حدیث
آیت اللّه شیخ غلامرضا فقیه یزدی
متمم بن فیروز
امام کاظم علیه السلام
یعقوب بن جعفر
سوالات راهب نجرانی از امام کاظم علیه السلام

ترجیح نسخۀ «جبراً» در فقره «کن فکان جبراً»

۱۸. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۱/۱۷)

[در شرح] حدیث شمارۀ سی، به این عبارت رسیده بودیم: «أمر بلاشفة ولا لسان ، ولكن كما شاء أن يقول له كن فكان خبرا كما أراد في اللوح»[1]. عرض کردم که در نسخه توحید صدوق یک «له» هم دارد. شاید طبق نسخه‌های دیگر که «له» ندارد کمی مناسبتش بیشتر باشد. «فکان خُبر...

توحید
توحید شیخ صدوق
جبراً
خبراً
خیراً
قرائن داخلیه
قرائن خارجیه

یکسانی روایت توحید شیخ صدوق با روایت کافی

۱۸. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۱/۱۷)

اما بحث هفته قبل؛ عرض کردم ظاهراً این حدیث سی­ام، همان حدیث راهب و راهبه در کافی شریف است که همین جناب یعقوب بن جعفر نقل کرده است. چون دو راهب را می‌آورد؛ جلد اول، صفحه چهارصد و هشتاد و یک، حدیث پنجم. آقایان مناقشه فرموده بودند. گفتند: اولاً از کجا می‌گویی ک...

توحید
توحید شیخ صدوق
الکافی
حدیث راهب
بعقوب بن جعفر
حکم جواب سلام غیر مسلمان
اسلام ظاهری
اسلام ظاهری و نفاق

ادامۀ شرح فقرۀ «ولكن كما شاء أن يقول له كن فكان خبرا كما أراد في اللوح»

۱۹. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۱/۲۴)

شاگرد: اگر روایت را «فکان خَبَرا» بخوانیم، اشاره به این دارد که امری که خداوند می‌فرماید، مثل انشائات عادیه نیست. بلکه یک ابرازی از ارادۀ ازلی است که تعلق گرفته است. استاد: توضیحی که می‌دهید، می‌تواند در خود عبارت، فی حد نفسه، معنای درستی باشد، اما قرائن من...

توحید
توحید شیخ صدوق
اراده
ارادۀ الهی
خبراً
الواح الهیه
علم الهی

«والله خلوا من خلقه ، وخلقه خلو منه»

۱۹. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۱/۲۴)

چون فرموده بودند یک بحثی است که چند کلمه راجع به آن صحبت بشود، طولش دادم. مطمئن باشید این مسأله که بگویید خدای متعال بحت است و لایتناهی است، به‌هیچ‌وجه من الوجوه لازمه­اش این نیست که جایی برای مخلوق نماند. این یک شبهه ضعیفی می‌شود که بگوییم چون اطلاق ذاتی خد...

توحید
توحید شیخ صدوق
لا یتناهی
شئونات ذاتیه
شئون فرقیه
شئون جمعیة
قهر احاطی
مقهوریت
قاهریت

نسبت امّ الکتاب و لوح محو و اثبات

۲۰. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۲/۰۱)

شاگرد: آیا محو و اثبات همان کتاب مبین است؟ استاد: در روایت سی­ام، صفحۀ هفتاد و شش، در سطر آخر بودیم. فرمودند: «امر بلاشفه ولا لسان ، ولكن كما شاء أن يقول له كن فكان خبرا كما أراد في اللوح»[1]. دو جلسه قبل، صحبت «فی اللوح» متعلق به «اراد» باشد یا نه. شاید ...

توحید
توحید شیخ صدوق
ام الکتاب
جامعیت ام الکتاب
معانی گوناگون ام الکتاب
لوح محو و اثبات
فواتح السور
ابوفاخته
وحی انبیاء علیهم السلام
منشور
لوح محفوظ
رق منشور

فقه اللغه کلمه «لوح»

۲۰. توحید صدوق (۱۴۰۳/۱۲/۰۱)

خب، حالا راجع به کلمه «لوح» [بحث می­کنیم]؛ لغت آن، لغت مهم و جالبی است. در التحقیق، [مطالبی را] از چند کتاب آورده‌ است. مثلاً در مقاییس اللغة فرموده‌اند: «اصل صحیح معظمه مقاربة باب لمعان»؛ نور دادن، «لاح الشیء یلوح اذا لمح و لمع».  شاگرد: نورانی یا نور دادن...

توحید
توحید شیخ صدوق
اللوح
اللوح از دیدگاه فقه اللغة
لمع
التصفح
المعجم الاشتقاقی الموصل
روش کار حسن جبل

پنج تاصیل در مقدمۀ کتاب المعجم الاشتقاقی الموصل

۲۱. توحید صدوق (۱۴۰۴/۰۱/۲۰)

در شرح صفحۀ هفتاد و ششم بودیم. حضرت علیه السلام در فرمایشی که با راهب داشتند، فرمودند: «امر بلا شفه و لا لسان، ولكن كما شاء أن يقول له كن فكان خبرا كما أراد في اللوح»[1]. بحث جلسۀ قبل، پیرامون همین کلمۀ «لوح» بود؛ لغت «لوح» و مطالبی که راجع به آن هست. شاید...

توحید
توحید شیخ صدوق
واژه اللوح
اللوح از دیدگاه فقه اللغة
کتاب المعجم الاشتقاقی الموصل
وش حسن جبل در کتاب المعجم الاشتقاقی
ابن¬فارس
صفح
صحف