جستجوی پیشرفته
نتایج جستجو
نتایج یافت شده 78
بررسی دلالت عبارت شیخ طوسی و شیخ طبرسی بر نفی سبعة احرف
«و قال الشیخ فی «التبیان»: إنّ المعروف من مذهب الإمامیة و التطلّع فی أخبارهم و روایاتهم أنّ القرآن نزل بحرف واحد علی نبیّ واحد غیر أنّهم أجمعوا علی جواز القراءة بما یتداوله القرّاء و أنّ الإنسان مخیّر بأیّ قراءة شاء قرأ و کرهوا تجرید قراءة بعینها، انتهی»؛ به...
قبول وجود روایت سبعة احرف در شیعه توسط شیخ الطائفة
حالا به این تعبیر میرسیم که «کثرت فی ذلک روایاتهم» و «المعروف من اخبار الامامیه انه حرف واحد»، این عبارتی بود که تا حالا گویا به چشم ما نخورده بود. من امروز دیدم. حالا آن را میخوانم تا ببینیم شما چه میفهمید. بعد از اینکه وجوه را گفتند، «روی المخالفون» را...
انواع هفت گانه اختلاف قرائت؛ اصلح معانی «سبعه احرف» نزد شیخ الطائفه
ما این «عندنا» را اصلاً ندیده بودیم. «و هذا الخبر عندنا و ان کان خبرا واحدا لایجب العمل به»؛ چون خبر واحد است، مثل شیخ الطائفه روی آن وقت صرف نمیکنیم تا حتماً آن را یک جوری معنا کنیم. خبر واحد است. ولی خب همین خبر واحد نزد ما خبر واحد هست. معنای آن چیست؟ ن...
اجماع امامیه بر جواز عمل به قرائات و تفسیر روایت «سبعه احرف»
وقال الشيخ السعيد أبو جعفر الطوسي، قدس الله روحه: هذا الوجه أملح لما روي عنهم عليه السلام، من جواز القراءة بما اختلف القراء فيه، وحمل جماعة من العلماء الأحرف على المعاني والأحكام التي ينتظمها القرآن دون الألفاظ. واختلفت أقوالهم فيها، فمنهم من قال: إنها وعد...
حرف واحد در مقابل قرائت به مترادف و سبعه احرف بهمعنای انواع تعدد قرائات
به عبارت مجمع برگردیم. «وقال الشيخ السعيد أبو جعفر الطوسي، قدس الله روحه: هذا الوجه أصلح»؛ نمیدانم عرض من جا میگیرد یا نه. من کاری به «عندنا» ندارم. من به تعلیل آن کار دارم. چرا از سائر وجوه اصلح است. «لما روي عنهم عليه السلام»؛ این تعلیل بسیار مهم است. در...
عامل برداشت نادرست از کلام شیخ طوسی
شاگرد: در آخر جلسه قبل سؤالی خدمت شما عرض شد، در خصوص عبارت تبیان بود. ولو با قرینه متصله ای که شما در کلام ایشان بیان کردید اما باز هم قابل حمل به معنایی غیر از مختار حضرت عالی هست. با توجه به عبارت اول؛ فاعلموا ان المعروف من مذهب اصحابنا و الشایع من اخباره...
پاسخ صاحب وسائل به صاحب حدائق در برداشت اشتباه از عبارت شیخ
استاد: بله، خوب شد. عبارت شیخ را نباید به این زودی ها رها کنیم. این جایزه غدیریه بوده از طرف خدا، حالا به این زودی ها عبارت شیخ را رها نمیکنیم. خیلی مهم است. این جور به ایشان نسبت بدهند و از زمان صاحب حدائق احدی از علماء پیشین شیخ را نمی شناختند؟! تفسیر تبی...
معنای روایت «حرف واحد»
شاگرد: شما تعبیر «ان القرآن نزل علی حرف واحد» را بهصورت خلاصه چه معنایی میکنید. استاد: «ان الناس یقولون نزل القرآن علی سبعة احرف»، حضرت فرمودند «کذبوا، انما هو حرف واحد». ما چند سالی که مباحثه میکردیم همینطور رفتیم و رفتیم تا به یک نقطه عطف رسیدیم. یک ج...
علل اکتفاء علماء به محکیات و نقل قول ها
الآن دو تا از چاپ های مجمع البیان که متأخر است را آوردهاند. من به سهم خودم وقتی میبینم هرکسی دنباله بحث را میگیرد خوشحال میشوم. جزاکم الله خیرا. همچنین نسخههای خطیای که شما نشان دادید. در آن دو نسخه خطی مجمع هم «املح» بود. همانطوری که در این چاپ ها آم...
مسئله اول : ذهنیت علماء قبل از قرن یازدهم
صفحه چهارم بودیم. فرمودند: «و کلام هذین الإمامین قد یعطی أنّ التواتر إنّما هو لأربابها[۱]». کلام این دو امام –شیخ الطائفه و امین الاسلام طبرسی- میرساند که تواتر الی رسول الله صلیاللهعلیهوآله ثابت نیست. بلکه تواتر تنها به همین صاحبین قراء سبعه است. روزهای...
بررسی عبارت شیخ در مقدمه تبیان
الآن میخواهم عبارت شیخ را بخوانم و جلو برویم و ببینیم چه میفهمیم. عبارت شیخ این است: و اعلموا ان العرف من مذهب أصحابنا و الشائع من اخبارهم و رواياتهم ان القرآن نزل بحرف واحد، علي نبي واحد، غير انهم اجمعوا علي جواز القراءة بما ي...
تلائم روایت حرف واحد و سبعة احرف در فضای مقرین و انعکاس آن در مقدمه تبیان
نکته دوم هم که نکته مهمی است. این را گفته ام اما باید همینطور جلو برویم تا به اطمینان بدون خدشه برسیم. سؤال این است؛ فرض میگیریم که منظور مرحوم شیخ از این عبارت، تعدد قرائات واقعی و جواز واقعی است. فعلاً حرف صاحب حدائق را کنار گذاشتیم. خب عبارت شیخ را چطور...
جمع بین روایت حرف واحد و روایت سبعه احرف با استفاده از روایت الغارات
یکی روایت الغارات بود که در فضای بحث ما چقدر از آن استفاده کردیم! شما حرف واحد را میتوانید طوری بفهمید که در تعارض و تناقض با سبعة احرف باشد. این یک فضا است. همین هم صفر و یک میشود. سیاه و سفید میشود. هست یا نیست، یا حق است یا نیست. اما میتوانید طبق حدیث...
احتمال معنای غیر عددی سبع در روایت «اجری جمیع الاشیاء علی سبعة»
شاگرد: این ارتباطی که شما برقرار کردید «یحب الوتر فاجری جمیع الاشیاء علی سبع»، گفتید وحدتش غیر عددی است و اینجا عددی است، قاعدتاً اینجا باید سبع عددی باشد؟ استاد: سؤالی است که در مباحثه مطرح شد؛ اجری جمیع الاشیاء علی سبع، یعنی چه؟ خیلی جمله منعطفی است. یعنی...
توضیحی راجع به مراد شیخ طوسی از « هذا الخبر عندنا و ان کان خبرا واحداً»
تا اندازهای که در وسع ما بود چند جلسه راجع به عبارت تبیان و مجمع صحبتهایی شد. البته دیدم ذیل همین صفحهای که مشغول بودیم مطلبی را فرمودهاند. شاید اولین باری که عبارت شیخ طوسی را خواندم همین به ذهنم آمد. آن سالها قبل. فرمودهاند اینکه شیخ فرمودهاند «و ه...
تکون مرکبات از بسائط در عالم و تدوین نگاشتی آن در قرآن
من طلبه عرض میکنم مثل زندیقی که خدا را قبول نداشت ولی با قضیه شرطیه میگویم اگر خدایی باشد، اگر علم مطلق داشته باشد، اگر بخواهد این علمش را تدوین کند، چه کار میکند؟ یک راهش این است که از بسائط شروع میکند و مرکبات عالم را با بسائط سامان میدهد. زندیق میگ...
دو دیدگاه نسبت به عبارت شیخ طوسی در مقدمه تبیان
داشتم این را عرض میکردم؛ در بدو نظر نسبت به عبارت شیخ طوسی گفتیم که ایشان میگویند «اجمعوا». اما وقتی ظرف این چند سال قرائن منفصله را کار کردیم، بیرون از این عبارت تبیان به شواهدی برخورد میکردیم. لذا مدام دچار مشکل شدیم. اگر تحلیل آن سالها را ببینید من عر...
جمع بین روایت حرف واحد و سبعة احرف در مقدمه تبیان با توجه به قرائن منفصل و متصل
پس حاصل عرض من این شد که در عبارات شیخ قرائن منفصله ای هست. در خلاف، در تهذیب و استبصار که «القرائة المنزله» را تنها به حدیث نفی کردند. دنباله آن خیلی جالب بود. اذا فرض تساوی القرائتین. اینجا بود که رفتم.. . بحثم نیمه کاره ماند. سرتاسر تهذیب ایشان میخواهند ...
بطلان ادعای عدم دسترسی به قرائات زمان پیامبر با بررسی تعدد قرائت در «ملک» و «مالک»
شاگرد: این احتمال با قرائن بیرونی هم میسازد، چون او روی قرائت خودش اصراری داشته. در تاریخ ابن مسعود به این صورت است. حضرت میفرمایند اگر او میخواهد روی قرائت خودش اصرار کند و قرائت ما را کنار بزند… . استاد: بله، ذیل همین حدیث مرحوم آقای حکیم یک جملهای دا...
دیدگاه یکپارچه و بدون اختلاف در مورد قرائات سبع قبل از قرن یازدهم
شاگرد: ظاهراً از حیث تاریخی مسلم است که این اختلاف استنکار می شده. طبق همان روایت از امیرالمؤمنین –بر فرض صحتش- که اگر من هم بودم این کار را میکردم. لذا این سؤال میماند یک امر به این مهمی چطور میخش محکم کوبیده نشد که از مسلمات شود که اختلاف قرائت در قرآن ی...