جستجوی پیشرفته
نتایج جستجو
نتایج یافت شده 5453
تأثیر رسم المصحف در اقراء قرائات مختلفه تسوط نافع
این نکته یادم رفت بگویم؛ خود نافع که نسبت به قرائات اینطور تعبد داشت، از چیزهای جالب کار او این بود که نقل شده بهراحتی مینشست و همه قرائات را اقراء میکرد. چرا؟ چون آنها بر این مصحف مواظبت میکردند و رسم المصحف به نافع اجازه میداد که همه قرائات را اقراء...
تراثی عظیم در قرائات ورای سبع و عشر
شاگرد: البته این رسم نه مانع و نه جامع است. یعنی الآن ظرفیتی بیش از اینها دارد. استاد: بله، لذا ابن جزری گفت «ما یحتمله». یعنی جامع قرائات نیست ولی مانع دو قرائتی که مانعة الجمع نباشند، نیست. شاگرد: مثلاً در همین آیه «قالُوا إِنْ هذانِ لَساحِران[1]»، حتی...
عدم تبعیت قرآن از قواعد کتابت عربی
شاگرد: کتابهایی هست که قواعد کتابت را نوشتهاند؛ مثل ادب الکاتب یا کتاب ابن حاجب. طبق بیانی که الآن داشتید کسانی که کتابت کردهاند اصلاً ملتزم به این قواعد نبوده اند؟ استاد: نه، خود ابن حاجب میگوید که «رسم المصحف لایقاس علیه». یکی از چیزهای معروف است. خط ...
رسم المصحف و علم اعداد
حتی برای آن رموز الهی آوردهاند. مثل علوم غریبه، اینها را دارند. من اولین بار از فرمایش علامه طباطبایی در مهر تابان دیدم. مثلاً در «الله» میتوانستند یک الف بگذارند. میتوانستند یک «لام» و یک تشدید بگذارند. اما چرا دو لام گذاشتند و حال آنکه یک تشدید بیشتر ...
کتاب شجره طیبه
و الشهید الثانی أجاب عما أشکل علی الرازی کما سمعت بأنه لیس المراد بتواترها أن کل ما ورد من هذه السبع متواتر بل المراد انحصار المتواتر الآن فیما نقل من هذه القراءات فإن بعض ما نقل عن السبعة شاذ فضلا عن غیرهم کما حققه جماعة من أهل هذا الشأن انتهی[1] قرار ...
پیشگفتار (خلاصه)
فراموشی فضای قرائات بعد از قرن دهم و سنگین شدن بحث
تازهگی خدمت یکی از بزرگواران عرض کردم، خوب است که در دروس حوزوی مثل سیوطی و جامع المقدمات، در ابتدای طلبگی رسم المصحف و شاطبیه را قرار بدهند. خب ایشان با اینکه سالها در فضای حوزه بودند و خیلی پر کار بودند، گفت شاطبیه چیست! فرمودند که من اصلاً شاطبیه را نش...
عبارت جالب آیت الله اراکی در وضوح و صحت قرائت سوره حمد
عبارت مرحوم آقای اراکی جالب است؛ خب ایشان شاگرد مرحوم حاج شیخ بودند. ایشان اختلاف قرائات را میگویند، بعد مطلبی که خیلی مطابق فطرت است را میفرمایند. من هم بارها گفتهام. در آن مفتاح المفاتیح باسنانه الاربعه عشر همین را اشاره کردهام. اینکه ایشان میفرمایند...
مطرح شدن وجوهی برای ترجیح یکی از دو قرائت «ملک» و «مالک»
مثل شیخ الشریعه هم کتابی به نام «انارة الحالک فی ترجیح ملک علی مالک». خیلی ها هستند. در صفحه قرائت «ملک» و «مالک» ببینید. همه اخبار را هم آوردهام. اینها چیزهای کمی نیست، همان جا میگویند هر دوی «ملک» و «مالک» روایت دارد. از بین شیعه که از تفسیر عیاشی عرض ک...
نقش مطالعه تاریخ علم قرائات در ترسیم فضای قراء
پس برای مهم بودن بحث عرض میکنم؛ ما بحثی میکنیم که مثل حاج شیخ عبد الکریم اینطور میفرمایند. ماشالله ایشان هم در علمیت و هم در عقلانیت ملّا بودند. خیلی بالا هستند اما میگویند «من المعلوم». مثل ایشان که این را میگویند برایشان واضح و آشکار بوده. چرا چنین ش...
الف) روایات حرف واحد
یکی از آنها این است که میگویند: روایت «نزل القرآن علی حرف واحد» یعنی نزول یکی است، پس در میان قرائات متعدده، تنها یکی از آنها است که قرآن است. بقیه آنها نیست. این معنای اول است. حرف واحد است، پس تنها یکی از آنها درست است. این اولین مطلب.
ب) انکار تواتر قرائات توسط شیخ طوسی در تبیان
امامطلب دوم: شیخ الطائفه شیعه، تواتر را انکار کردهاند. وقتی بزرگانی از فقه اولین منکر تواتر را شیخ بدانند، دیگر تمام میشود! دیگر شما چطور میخواهید بگویید که بر تواتر اجماع داریم؟! این هم دوم. خب اگر این اشتباه باشد و شیخ چنین نگفته باشند، در فضاهای بعدی ...
ج) اذعان متخصصین فن قرائت به وجود شاذ در قرائات سبع
اول این شد که لازمه حرف واحد این است که تنها یک قرائت درست است، دوم این شد که شیخ الطائفه در تبیان تواتر را انکار کردهاند، سوم هم این است: خود اهل فن و متخصصین اعتراف کردهاند که در سبعه شاذ هست. در همین قرائات سبعه ای که شما میگویید، شاذ غیر متواتر هست. خ...
پیشنهاد مقاله
لذا پیشنهاد من این است که در رد یا تأیید آن یک مقاله مختصر بنویسید راجع به همین مساله؛ مشتمل بر یک مقدمه و سه بحث باشد. حالا باید دید که مخاطب را چه کسی قرار بدهیم. گاهی مخاطب ما عموم مردم هستند. گاهی مخاطب ما اهل دانشگاه علوم حدیث هستند. یعنی غیر حوزی ها هس...
مقدمه مقاله؛ منظور از تواتر، تواتر الی رسول الله است
مقدمه آن چیست؟ مقدمه آن، واضحاتی است که هر کسی میتواند مراجعه کند که قبل از قرن یازدهم نزد همه علماء باحثین، قطعی بود که وقتی ما میگوییم تواتر سبع، یعنی تواتر الی رسول الله صلیاللهعلیهوآله. نه تواتری که جلو برویم و به عاصم برسیم و توقف کنیم. مقصود آنها...
تقابل کلام علماء در تواتر قرائات و روایات معصومین در بیان صاحب حدائق
بعد از اینکه ایشان کلام صاحب مدارک را آوردند، میفرمایند: و على هذا المنوال من الحكم بتواتر هذه القراءات عنه (صلى اللّٰه عليه و آله) جرى كلام غيره من علمائنا في هذه المجال، و هو عند من رجع إلى اخبار الآل (عليهم صلوات ذي الجلال) لا يخلو من الاشكال.و ان ا...
طرح اخبار حرف واحد توسط مجلسی اول و عدم تفسیر این خبر به قرائت واحد در منابع قبل از ایشان
لذا به این خاطر بود که من بهدنبال اخبار الآل گشتم که برای تأیید حرف ایشان از نظر ظاهر، یک نفر پیدا کنیم که وقتی در فضای تواتر قرائات صحبت کرده، یک ذکر کوتاهی از حدیث حرف واحد، کرده باشد. اصلاً پیدا نکردیم. اگر شما پیدا کردید بفرمایید. سید بن طاووس هم اسمی ا...
انتساب تواتر قرائات به عامه توسط صاحب حدائق برای رد تواتر
و فيه (أولا) ان هذا التواتر المدعى ان ثبت فإنما هو من طريق العامة الذينهم النقلة لتلك القراءات و الرواة لها في جميع الطبقات و انما تلقاها غيرهم عنهم و أخذوها منهم، و ثبوت الأحكام الشرعية بنقلهم و ان ادعوا تواتره لا يخفى ما فيه. و (ثانيا) ما ذكره الإمام ا...
الف) تواتر امری عقلانی است و شیعه و سنی نمی شناسد
حالا ببینید من در اینجا شماره گذاشتهام. اول اینکه اگر تواتر ثابت شود، مشکلی ندارد. من شما را ارجاع میدهم به رساله شیخ مفید. در نرمافزار دو رساله راجع به غیبت امام عصر علیهالسلام هست. این دو رساله، خیلی خوب است. مرحوم مفید در آن جا میگویند که روایات اما...
ب) وجود ادعای اجماع و تواتر در میان شیعه
نکته دوم؛ آیا واقعاً به این صورت است که این تواتر از طریق اهلسنت است؟ مرحوم آقای حکیم جواب اینها را دادند. شما اجماعی را که شیخ الطائفه میگویند ببینید؛ ایشان میگویند «اجمعوا علی جواز القرائه علی ما جاز بین القراء». این اجماع برای سنی ها است؟ یا برای بستر...