نتایج جستجو

آن چه که عرض من است، این است که شما در همین مثالی که زدم؛ او می‌گوید زید عمرو را کشت. امر متواتر یک حادثه و یک واقعه است. این واقعه را می‌توانند به انواع و اقسام بگویند. یکی می‌گوید فلانی، جانِ او را گرفت. یکی می‌گوید او را له کرد. یکی می‌گوید سرش را قطع کرد...

در این فضا تفاوت از کجا ظاهر می‌شود؟ من یک کلمه آن را عرض می‌کنم، روی آن تأمل بکنید برای بعد. ما یک جور تواتر داریم که در بدو حدوثش با حالت شتاب گیر و بلکه فوق شتاب گیر اتفاق می‌افتد. یعنی شتاب هایی داریم که از محدوده تصاعدهای حسابی بالاتر است. تصاعد هندسی ا...

شاگرد٢: مرحوم شعرانی در جای دیگر خلاف آن را می‌فرمایند؛ «ولو کنا فی زمن الائمه و امکننا تحصیل التواتر علی قرائة ابن مسعود مثلاً لجاز لنا اختیاره فی عرض سائر القرائات. استاد: خیلی واضح است. آن چه که به ذهن قاصر من می‌آید این است که شروع تواتر صفر است. یعنی ا...

مثلاً کسی بگوید جنگی به نام جنگ جمل داریم. مثلاً کسی شتری را دزدید، بعد دزد را پیدا کردند و دیدند که او از یک قبیله‌ای بود. آن دو قبیله با هم دعوا کردند و کشت و کشتار عظیمی شد. اسم آن را جنگ جمل گذاشتند. خب شما چه می‌گویید؟ خیلی از محققینی که در قرن بیستم کت...

کشته شدن عمار هم همین‌طور است. منصفی که فقط تاریخ بخواند و تعصب در تاریخ نداشته باشد؛ کمونیست باشد ولی منصف باشد و هیچ تعصبی در کار وجودی او نباشد، اگر تاریخ اسلام را بخواند به قطع می‌رسد که پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله سال‌ها قبل، از کشته شدن عمار خبر دا...

این را هم عرض کنم تا مقدمه دنباله‌ی عرضم شود. تواتر یک غایت دارد و یک عامل دارد. نوعاً یکی از این‌ها جلوه می‌کند و دیگری مخفی می‌شود. ولو وقتی بگوییم همه قبول می‌کنند. در تعریف تواتر چه می‌فرمایید؟ می‌گویید پشت در پشت به قدری بگویند که یمتنع تواطئهم علی الکذ...

بحث دیروز ناتمام ماند. به مثالی که برای تواتر عرض کردم رسیدیم. بعضی از آقایان فرمودند موثوق الصدور را توضیح بدهم. این بحث از بحث‌های کلیدی و پر فایده است. من مطالبی را عرض می‌کنم تا در ذهنتان حاضر شود. از مثالی که دیروز مطرح کردم به‌دنبال چیزی هستم. آن چیزی...

شاگرد: در فرمایش شما فرقی بین خبر متواتر و خبر موثوق الصدور نیست؟ استاد: تفاوت بسیار است. کلاً در فضای احتمال خلاف، عقلا دم به دم با آن مواجه هستند؛ در حوزه‌های مختلف. احتمال خلاف در سند، احتمال خلاف در یک دلالت، احتمال خلاف در یک امر موضوعی؛ مثلاً در امور ...

شاگرد: اصل فرمایش شما این شد که خبر صرف حکایت از واقع نیست. بلکه خود شواهد هم خبر می‌دهند. عرض من این است که خبر زید را کنار بگذاریم و اگر یک کارگاه دارد تشابک شواهد می‌کند، خب این‌ها اخبار متواتر می‌شود چون همه دارند خبر می‌دهند. استاد: الآن که ما بحث می‌ک...

داشتم عرض می‌کردم که آن‌ها می‌گویند تواتر از قرن پنجم در کتاب‌ها آمده. ابن مجاهد که اسمی از تواتر نبرده. کلمه تواتر که مهم نیست. اگر در کتب پیشینیان بزنید تعبیر قراء الامصار می‌آید. به گمانم قراء الامصار یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تواتر است. اما به انواعی از ...

شاگرد: این مخبر صادق با قرینه قطعیه یکی و مساوی هستند. استاد: قرینه اعم است. فعلاً یک اصطلاحی داریم که باید در مثال به آن نگاه کنیم. من از مخبر صامت منظوری دارم. ما تواترهایی داریم که به‌صورت موج عمل می‌کند. تواترهایی داریم که به‌صورت خطی عمل می‌کند. تواتره...

شاگرد٢: خبر محفوف به قرائن چه دواعی بر نقل داشته باشد یا نداشته باشد، با تواتر فرق می‌کند. تواتر یعنی بالفعل در هر طبقه افراد زیادی هستند که آن را نقل می‌کنند. استاد: شما گفتید معروف این است که می‌گویند باید در همه طبقات تواتر داشته باشیم. مثالی را عرض کردم...

نکته‌ای که الآن می‌خواهم عرض کنم –که یادآوری برای کلام ایشان هم می‌شود- این است: با تقسیم‌بندی­ای که ما کردیم، روش تحلیل تواتر دو جور است. تواتر به نحو تواتر استقبالی و تواتر به نحو تواتر قهقرائی. بیان صاحب مفتاح الکرامه در مقام اول کدام است؟ استقبالی است. و...

بنابراین نکته دوم در مورد کتاب آقای فضلی این بود که ایشان ادله مخالفین را نمی‌گویند. وقتی ما قرائات را می‌گوییم، باید بگوییم اهل‌بیت علیه‌السلام فرمودند «انه حرف واحد نزل من عند واحد». باید این را توضیح بدهیم یا مثلا آنچه می گویند که خط اشتباه بوده است، هفت-...

آن چیزی که می‌خواهم امروز عرض کنم این است: ما یک تواتری داریم که اَبَر لفظی است، فوق تواتر لفظی است. در مقامی که تواتر لفظی را توضیح دادم، گوینده که حرف می‌زد درست است که مقام مهمی بود و مردم هم به لفظ او توجه کردند اما متکلم همچنان در مقام القاء معنا است ول...

من دیشب کتاب آقای فضلی را می‌دیدم، خیلی جالب است! ایشان می‌گویند[1] ابن جزری در النشر گفته «اول من صنّف فی القرائات ابو عبید قاسم بن سلام[2]». بعد ایشان می‌گویند وفات قاسم بن سلام برای 224 است، می‌گویند[3]من تفحص کردم اولین آن‌ها شاید در سال نود وفات کرده. م...

شاگرد: با این نگاه ترجیح آن با استحباب چه رابطه‌ای دارد؟ شاگرد٢: تعابیر غیر فنی است. شاگرد: نه، صحبت سر این بود که از «ملک» می‌توانیم به استحباب تعبیر کنیم. می‌خواستید یک وجهی را بفرمایید که استحباب به یک معنایی است. استاد: ببینید اگر استحباب به این معنا...