ثقلت في السماوات و الأرض
[1]محور همه معارف، معرفت مبدء و معاد است، خداوند متعال هم از اوئیم و هم به سوی او میرویم، و مهمترین شاخصه خدای متعال احاطه مطلق اوست، احاطه بر هر مکان و هر زمان و هر شأن و هر چیز و هر امر، و چقدر دلنشین است پیام رسای قرآن کریم که ای بشر شما به سوی خدایی میروید[2] که محیط مطلق است[3]، و نزد او مستقر میشوید، «الی ربك یومئذ المستقرّ[4]»
پس معرفت صحیح معاد ممکن نیست مگر به معرفت مبدء متعال و احاطه تامّه او، و آیات قرآن در این زمینه غوغا میکند، واقعاً عجیب است، و شگفت‌آورتر اینکه با موجود اسیر در بند مکان و زمان چنین سخن میگوید.
بدون اغراق، ده‌ها آیه است که به روشنی بیان میکند که روز قیامت، یکی از مهمترین شأن احاطه الهیه است، روز قیامت روز محیط است، از او گریزی و گزیری نیست، روز قیامت گذشته است اما هنوز نیامده است!! چرا؟ و چگونه این ممکن است؟ باید رمز کار را فهمید، و رمز کار در فهم احاطه خداوند متعال است، در فهم احاطه عوالم الهی و ربانی است که هر چه به سوی رأس مخروط سیر کنیم، اشراف بر قاعده مخروط افزون میشود.
دو مخروط[5] قائم[6] در نظر بگیرید که مرکز قاعده هر دو یک نقطه است، و زاویه رأس هر دو مساوی است، اما شعاع قاعده در یکی یک سانتیمتر و در دیگری یک متر است، و قهرا ارتفاع اولی کمتر از دومی است، حال اگر رأس مخروط اول را به طرف بالا بکشیم و ارتفاع آن را زیاد کنیم چه میشود؟ واضح است که لحظه به لحظه قاعده آن افزایش پیدا میکند، رأس مخروط بزرگتر بر تمام فضای قاعده اشراف دارد، و مخروط کوچکتر با بالا رفتن به سوی بزرگتر، به تدریج اشراف او بر قاعده افزایش پیدا میکند:
حال در نظر بگیریم که شخصی در اندورن قاعده مخروط به صورت دو بعدی سیر کند، چه اتفاقی میافتد؟ واضح است که از هر جهتی سیر کند از جهت دیگر دور میشود، اگر به طرف راست قاعده سیر کند از طرف چپ دور میشود و بالعکس.
این یک مثال محسوس بسیار محدود و ناقص است، اما میتواند ایده احاطه روز قیامت را توضیح دهد، بخصوص وقتی این مخروط را با مختصات فضازمان در نظر بگیریم، و قاعده آن را شامل تمام گذشته و آینده زمانیات به حساب آوریم.
[1] متن پیش رو، مقاله‌ای است در زمینه شناخت معاد که در سایت باشگاه اینترنتی جوانان منتشر شده است.
[2] الانشقاق: ۶ یا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيهِ
[3] آلعمران : ۱۲۰ إِنْ تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِها وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا لا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ مُحيطٌ
الأنفال : ۴۷ وَ لا تَكُونُوا كَالَّذينَ خَرَجُوا مِنْ دِيارِهِمْ بَطَراً وَ رِئاءَ النَّاسِ وَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبيلِ اللَّهِ وَ اللَّهُ بِما يَعْمَلُونَ مُحيطٌ
هود : ۸۴ وَ إِلى مَدْيَنَ أَخاهُمْ شُعَيْباً قالَ يا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ ما لَكُمْ مِنْ إِلهٍ غَيْرُهُ وَ لا تَنْقُصُوا الْمِكْيالَ وَ الْميزانَ إِنِّي أَراكُمْ بِخَيْرٍ وَ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ عَذابَ يَوْمٍ مُحيطٍ
هود : ۹۲ قالَ يا قَوْمِ أَ رَهْطي أَعَزُّ عَلَيْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَ اتَّخَذْتُمُوهُ وَراءَكُمْ ظِهْرِيًّا إِنَّ رَبِّي بِما تَعْمَلُونَ مُحيطٌ
فصلت : ۵۴ أَلا إِنَّهُمْ في مِرْيَةٍ مِنْ لِقاءِ رَبِّهِمْ أَلا إِنَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحيطٌ
البروج : ۲۰ وَ اللَّهُ مِنْ وَرائِهِمْ مُحيطٌ
[4] سورة القیامة، آیه ١٢
[5] مخروط چیست؟
مخروط یک شکل سه‌بعدی در هندسه است که از یک قاعده دایره‌ای صاف شروع شده و به آرامی به یک نقطه می‌رسد که یک محور را به مرکز قاعده می‌سازد. این نقطه رأس نام دارد. همچنین، می‌توانیم مخروط را به عنوان هرمی تعریف کنیم که دارای یک سطح مقطع دایره‌ای است. این مخروط‌ها به عنوان مخروط دایره‌ای نیز شناخته می‌شوند.
طبق یک تعریف دقیق‌تر، مخروط شکلی است که با مجموعه‌ای از پاره‌خط‌هایی تشکیل میشود که یک نقطه مشترک به نام رأس را به تمام نقاط مرز یک قاعده دایره‌ای متصل می‌کنند. فاصله از رأس و طول مخروط از رأس تا هر نقطه از محیط قاعده «یال» نامیده میشود.
شکل زیر رأس، ارتفاع، یال، قاعده و شعاع قاعده مخروط را نشان می‌دهد.
شکل زیر، نمایی سه‌بعدی از یک مخروط را نشان می‌دهد.
مخروط را می‌توان شکلی سه‌بعدی تصور کرد که از دوران یک مثلث قائم‌الزاویه حول ارتفاع حاصل میشود.
[6] مخروط قائم؛
مخروط قائم نوعی مخروط است که در آن، فاصله همه نقاط روی دایره قاعده از رأس مخروط یکسان باشد. به عبارت دیگر، اگر خطی عمود از مرکز قاعده دایره‌ای رسم کنیم، از رأس مخروط عبور خواهد کرد. شکل زیر یک مخروط قائم را نشان می‌دهد.
بدون نظر