رفتن به محتوای اصلی

معرفی دو مصحف جدید چاپ شده

هفت-هشت روز پیش مجلسی بودیم که الحمد لله خیلی عالی بود. یکی از آقایان لطف کردند این مصحف شریف را به ما هدیه دادند. حدود یک سال است که این مصحف چاپ شده. در ایران چاپ شده. آقای ابراهیم رحیم آهور. از قراء ایران هستند. خودشان و پدرشان. ایشان مصحف شریف را طبق صفحات عثمان طه چاپ کرده‌اند، فقط صفحه را بسیار بزرگ گرفته‌اند و قرائات عشر را آورده‌اند. یعنی ذیل جلد مصحف، چیزی نوشته که نوع کسانی مثل من که بالای شصت سال داریم، نمی فهمیم که ایشان چه گفته. «ده قرائت از طریق شاطبیه، الدره، طیبة النشر». خب اگر ما این مباحثه را نکرده بودیم نمی‌دانستیم این‌ها به چه معنا است. در مقدمه می‌گویند من بچه بودم، می‌دیدم وقتی قراء مصری می‌خوانند مختلف می‌خوانند. در ذهنم می‌آمد که این‌ها عرب هستند و این‌ها برای عرب ها است. بین فارس ها که این اختلاف را نداریم. هر کسی ذهنیتی دارد. ایشان می‌گویند تا این‌که در ایران به محضر استادی رفتم –ظاهراً آقای مولایی- و با علم قرائات آشنا شدم، دیدم در میان این قراء سبعه تنها ابن عامر عرب است، اما بقیه قراء سبعه سر از فارس و ایران در می‌آورند! چرا من می‌گفتم این برای عرب ها است؟! این قراء سبعه همه که فارس­اند؟! «در ایام کودکی اختلافات را می­دیدم، می‌اندیشیدم که این قرائات مختلف مختص اعراب، به‌ویژه قاریان مصری بوده». صبری اشوح که خودش مصری است، در کتاب «اعجاز القرائات القرآنیة» می‌گوید آن قاری چند قرائت را خواند، مردم می‌خواستند او را بزنند.

وقتی آدم این مصحف را می‌بیند…؛ الحمد لله در ایران چاپ شده و خیلی هم زحمت کشیده‌اند؛ اگر آدم منصفی باشد ولو کافر باشد، وقتی این را نگاه می‌کند می‌بیند خدای متعال به دست این بندگانش برای حفظ کتابش چه کار کرده! آن هم با آن وسعتش. الآن ایشان با رنگ و نوشتن و توضیح، بانک اطلاعات وسیع قرآنیرا در اینجا آورده است. و حال آن‌که وقتی می‌روید، می‌بینید هنوز خیلی گسترده‌تر است. یعنی دستگاه قرائات همه اش ثبت و ضبط است. وقتی به دنبالش می‌روید می‌بینید گتره نیست. همه چیز روشن است. ما از ضعف اطلاعاتمان است که ابتدا وحشت می‌کنیم. یعنی قرائات، یک تراث جا افتاده روشن و عظیم اسلامی است. الآن ایشان زحمت کشیده و این مصحف را چاپ کرده. ذیل هر صفحه‌ای ایشان از بیست راوی روایاتشان را نقل کرده است.

مرحوم شیخ در مقدمه تبیان چه کار کردند؟ دو آیه آوردند. یکی در سوره مبارکه یس بود؛ «و ما عملت ایدیهم/ و ماعملته ایدیهم»، وقتی این مصحف را باز می‌کنید می‌بینید هر دوی آن‌ها هست. یعنی هم آن چه که عثمان طه به‌عنوان حفص نوشته هست، هم در کنارش قرائات دیگر. یعنی اختلاف مصاحف الامصار را با این گستردگی­ای که دارد در این مصحف می‌بینید. مثال دیگر شیخ: «فان الله هو الغنی الحمید/فان الله الغنی الحمید». البته در آن صفحه رسم المصحف در فدکیه، آیات متعددی که در مصاحف امصار اختلاف دارد را آورده‌ام. جالب‌تر این است که در طول تاریخ اسلام یک مسلمان نیامده که بگوید این مصحف غلط است. البته اگر سرش نشود طبیعی است. اما کسانی که در بدنه متخصصین بودند، حتی یک نفر این را نگفته­اند. خود ابن عامر در میان قراء سبعه، اقدم قراء و بزرگ‌ترین قاری از نظر سنّی است. خیلی جالب است. اولین قاری خودش چه کتابی نوشته؟ «اختلاف مصاحف الامصار». یعنی یک چیز جا افتاده‌ایرا نوشته و برای مسلمین آن را ثبت کرده و تا امروز همه این بحث ها با دقت باقی مانده است .