رفتن به محتوای اصلی

شاهد ب) شعار نشدن قرائت « سلام علی آل یاسین » در میان شیعیان، نشانه اعتبار و تواتر قرائات

یک چیزی به یادم آمد، اگر الآن نگویم یادم می‌رود. این‌ها مطالبی است که به‌عنوان نکته است. ببینید درست عرض می‌کنم یا نه؟ اگر مسأله قرائات بی‌سر و در بود، اگر متکی بر سماع، بر اقراء، بر «سنة متبعة» نبود، بلکه همین‌طور هر کسی می‌خواست شعاری درست کند و اجتهادی داشته باشد، این‌گونه نمی‌شد. بینی و بین الله به این فکر کنید و ببینید که این‌طور هست یا نیست؟ اگر قرائات بی‌سر و در بود بالاترین آیهای که بین شیعه و سنی می‌توانست شعار درست کند و در قرائت شعار شیعه شود، همین آیه شریفه «سلام علی آل یاسین» بود. چرا؟ در قرائات می‌گوییم حرف واحد است؛ یکی از آن‌ها را خدا فرستاده؛ این جور تلقی ما است. روایاتی هم در بین شیعه مفصل هست. این روایت در کتب اهل‌سنت هست اما در کتب شیعه نیست. حمزه می‌گوید به محضر امام صادق علیه‌السلام رفتم و کل قرآن را خواندم. حضرت فرمودند «ما رایت احدا اقرأ منک». بعد فرمودند «اخالفک فی عشرة مواضع». در ده موضع با تو مخالفت می‌کنم. یکی از آن‌ها همین بود. فرمودند «سلام علی آل یاسین». گفتند در اینجا تو وصل می‌خوانی و من نه.

چقدر جالب! امام در همین‌جا به حمزه تذکر می‌دهند که بگوید «سلام علی آل یاسین»، خب کاری نداشت که این شعار شیعه می شد و از اول به بچه هایشان می‌گفتند که به این صورت بخوانند. اما می‌بینید چون امر قرائات بی‌سر و در نیست، استاد و اقراء دارد. همین‌طور نیست که بخوانیم «آل یاسین». اگر بی‌سر و در بود شعار می‌شد. از همین شعار نشدنش و این‌که می‌بینیم در بلاد شیعه از اول عمرش تا به الآن حتی یک بار هم به‌صورت «سلام علی آل یاسین» نمی‌خواند. چون قرائت عاصم و حفص را دارند. کما این‌که حمزه هم نخواند.

از چیزهای جالب در این حدیث این است: عاصم و کسائی می‌خوانند «مالک یوم الدین». اما حمزه که از کوفیین است می‌خواند «ملک یوم الدین». در مجمع البیان هم هست. نگاه کنید. از قراء سبعه حمزه «ملک یوم الدین» می‌خواند. در این حدیث که حضرت در ده موضع به او ایراد می‌گیرد، چون حمزه «ملک» خوانده بود و قرائت مدنیین –نافع- هم «ملک» است، حضرت از او ایرادی نگرفتند. نگفتند که من «ملک» را «مالک» می‌خوانم. حضرت «ملک» را به او ایراد نگرفتند.

قبلاً عرض کردم در الجزائر فرقه مالکیه تماماً –از وقتی که بچه‌های کوچک بزرگ می‌شوند- قرائتشان قرائت نافع مدنی است. مالک هم یکی از فقهای مدینه است. تمام آن‌ها می‌خوانند «سلام علی آل یاسین». من فایل های صوتی آن‌ها را از اینترنت گرفته‌ام. قراء مهم آن‌ها و قراء غیر بومی در الازهر –کسانی که اجازه قرائات مختلف دارند- وقتی ورش یا قالون می‌خوانند، به‌صورت «سلام علی آل یاسین» می‌خوانند.

شاگرد: در مسابقات شیعیان «الیاسین» می‌خوانند و آن‌ها «آل یاسین» می‌خوانند.

استاد: احسنت. این‌ها خیلی مهم است. این نکته کم نیست. اگر قرائات بی‌سر و در بود و با جوّهای اجتماعی و این گرایش‌ها بود، بالاترین آیه‌ای که از روز اول شیعه خوششان می‌آمد تا برای خودشان شعار کنند، مادرها به بچه هایشان بگویند این است که شما «آل یاسین» بخوانید. اما به این صورت نخوانده‌اند. از اینجا چه چیزی معلوم می‌شود؟ معلوم می‌شود که از روز اول شیعه بنا نداشته که به عقیده خودش… ؛ کرهوا تجرید قرائة مفردة؛ همانی که شیخ طوسی و صاحب مجمع البیان فرمودند. شیعه می‌گفتند که همه این‌ها قرائات است. شما یکی را شعار خودتان نکنید.