صفحاتی که اخیرا روزآمد شده‌اند
«کنه» به‌معنای غایت و جوهر شیء
«ونضبت عن الإشارة إليه بالاكتناه بحار العلوم»؛ دریاهای علوم خشکید‌ه‌اند، فروکش کرده‌اند. از چ...
مقدمه شرح فقره‌ی « قد يئست من استنباط الإحاطة به طوامح العقول، ونضبت عن الإشارة إليه بالاكتناه بحار العلوم، ورجعت بالصغر عن السمو إلى وصف قدرته لطائف الخصوم»
از ابتدای خطبه این ثلاثی‌ها بود: «مستشهد بحدوث الأشياء على أزليته وبما وسمها به من العجز على ...
پیشگفتار (خلاصه)
سلسله درس گفتارهای شرح توحید صدوق در سال ۱۳۹۷ (جلسۀ چهارم)؛ شرح فقرۀ «ونضبت عن الإشارة إليه بال...
عدم تفاوت معصوم علیه السلام با مردم در استحاله‌ی درک خداوند در علم حصولی
شاگرد: این بیان در مورد انسان‌های عادی است اما خود معصومین علیهم السلام به این صورت هستند یا ن...
معنای تعبیر «تستغرقه»
علی أیّ حال، «استغراق» چیست؟ این است که برود کاملاً «غرق» او شود. یعنی دقیقاً در فضای او وارد ...
تفاوت نسخه در تعبیر «تستغرقه»
«و ممتنع عن الأفهام»؛ امتناع دارد از فهم‌ها، «أن تستغرقه» یا «تستعرفه». همان‌طوری که در این‌ج...
معنای تعبیر «اکتنه»
پس دو راه شد. تناسب حکم و موضوعی که حضرت علیه السلام به آن نسبت داده‌اند و یکی هم عباراتی که اص...
رفع اشکال نقل به معنا و تصحیفات نُسخ در طول تحقیق
شاگرد ٢: مشکلی هم که هست، این است که خیلی وقت‌ها، راوی نقل به مضمون کرده است. یا تصحیفاتی که ه...
تفاوت واژه‌های «فهم»، «وهم» و «ذهن»
حالا در مانحن فیه، حضرت علیه السلام، سه واژه به کار برده‌اند: «وهم»، «فهم» و «ذهن». الآن در نظ...
استعمال لفظ در اکثر از یک معنا و مراعات نظر جلیل عرفی و مراعات نظر دقیق در لغات توسط معصوم علیه السلام
یکی از مصادیق روشن همین فرمایش شما، ما نحن فیه است و عباراتی که می‌خواهیم امروز بخوانیم. از قبل...
امکان عطف توضیحی در عبارات معصوم علیه السلام
شاگرد: در مورد کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام با توجه به شخصیت ایشان، حتماً وجوهی هست که به ذه...
پیشگفتار (خلاصه)
سلسله درس گفتارهای شرح توحید صدوق در سال ۱۳۹۷ (جلسۀ سوم)؛ شرح فقرۀ «متنع عن الأوهام أن تكتنهه ،...
تناسب تعبیر «تذرعه» با «مقادیر» و «تقطعه» با «مقاییس»
علی أیّ حال، مقصود من «لعظمته» و «لعظمه» بود. حالا ببینیم کلمه‌ی «تذرعه» و «تقطعه» و «تحویه» ب...
مثال‌هایی برای تمثیل احاطه‌ی خداوند بدون حلول یافتن در اجسام
شاگرد: یعنی خدای متعال در همه‌ی اماکن هست یا نیست؟ استاد: این‌که در اماکن باشد، به‌معنای حلول...
تفاوت معنایی «عظمت» و «عِظَم»
در ابتدا، نکته‌ای را عرض کنم. ببینید اگر یک «تاء» را از این‌جا برداریم، فرمایش حضرت علیه السلا...
لا تحويه الأماكن لعظمته ، ولا تذرعه المقادير لجلاله ، ولا تقطعه المقائيس لكبريائه
خُب، حالا عبارت بعدی را بخوانیم. حضرت علیه السلام فرمودند: «لا تحويه الأماكن لعظمته ، ولا ت...
امکان تصویر ثانی در موطن تناقض
شاگرد ٢: می‌توان این قاعده را گفت که ما در اعیان تناقض به معنای ... نداریم؟ استاد: چرا در کو...
لزوم بررسی موطن متقابلات
شاگرد: از این بیانی که داشتید، می‌توانیم چنین نتیجه بگیریم که تمام تناقض‌هایی که در اعیان و د...
نفی و اثبات اعیان ثابته در دو موضع از اسفار
شاگرد: فقط یک نکته می‌ماند. طبق بحث استحاله‌ی اجتماع نقیضین، هر وجودی که تصور می‌شود یا محدود ...
منتهای استدلالات کلاسیک اثبات وجود منبسط و فیض مقدس است
شاگرد: ما که در بیان نمی‌توانیم بگوییم … . استاد: بله؛ مقصود شما را می‌دانم. لذا گفتم که از پ...