نتایج جستجو

علی ای حال معلی بن محمد که دومین فرد در سند بود، تضعیف شده بود. اما با آن چیزهایی که من عرض کردم و محتملاتی که بود و مویداتی که از جاهای مختلف بر آن آمد، مشکلی نداشت. شاید ایشان بود که بالای ششصد حدیث در کافی شریف از او نقل شده بود. در سائر کتاب‌ها هم که جای...

لذا عرض کردم مرحوم صاحب وسائل که اولین کسی است که ما برخورد کردیم که هر دو روایت را مطرح کرده‌اند وفرموده اند هم روایت سبعة احرف و هم روایت حرف واحد را شیعه گفته‌اند و در صدد شدند که این دو حدیث را با هم جمع کنند. ایشان اولین فردی هستند که من دیدم در کتاب تو...

این برای دو حدیث صحیح فضیل و خبر زراره. دنباله آن فرمودند: «قال المحدث الکاشانی فی الوافی»؛ در صافی هم دارند.«بعد نقل الخبرین المقصود منهما واحد و هو أن القراءة الصحیحة واحدة»؛ قبلاً هم عرض کردم؛ ظاهراً مجلسی اول استاد فیض می‌شوند. ایشان هم در روضه حمل می‌کن...

یکی از آقایان هفته قبل فرمودند نجاشی سیاری را هم تضعیف کرده است و فقط از غضائری نقل نمی‌کند. تعبیر نجاشی که «مجفو الروایه[1]» بود، برای خود عبارت نجاشی است. من نگاه کردم و دیدم بله، ایشان چهار وصف آورده است. دو وصف می‌گوید و بین آن‌ها می‌گوید که غضائری این ر...

حالا به بحث خودمان بیاییم که اصل دلالت این دو حدیث است. همان‌طور که عرض کردم این دو روایت مهم‌ترین روایات این باب است. تقریباً می‌توان صد در صد گفت که اعتماد قبلی بسیاری از بزرگان علماء امامیه که بعد از قرن یازدهم به‌شدت با حدیث سبعة احرف و قرائات درگیر شدند...

حدود شاید هفت سال است، هشت سال است که ما با این بحث قرائات مشغول هستیم. اوائل من این را مکرر عرض می‌کردم که برداشت ما در مباحثه این بود که بزرگانی مثل شیخ الطائفه و مثل مرحوم طبرسی که از روایات حرف واحد اسم برده‌اند –که مشهور امامیه این را در قبال سبعة احرف ...

در مورد این دو روایت من ابتدا یک خلاصه‌ای می‌گویم. بعد هم بعضی از تفصیلات آن را اشاره می‌کنم. برای این‌که از این مباحثه امروز در ذهنتان بماند این‌طور عرض می‌کنم: خدا ان شالله طول عمر به شما بدهد و همیشه اهل تحقیق و فضل باشید. از این جلسه امروز مباحثه چیزی را...

عرض من این است: این روایت را به هر کسی نشان دهید؛ حضرت فرمودند «ان القرآن واحد نزل من عند الواحد ولکن الاختلاف یجیء من قبل الرواة»؛ حضرت این اختلاف را مدح می‌کنند یا مذمت می‌کنند؟ به هر کسی خواستید نشان دهید. حضرت چه کار می‌کنند؟ او را مذمت می‌کنند. روشن است...

شاگرد: اختلاف در روایت را چه معنایی می‌کنید؟ استاد: اما این‌که اختلاف در روایت چیست که مذموم است؛ آن جا شواهد متعددی هست. در صفحه آن هم آورده‌ام، بعداً نگاه کنید. در زمانی‌که امام باقر علیه‌السلام این را فرمودند و طبق این روایت زراره از حضرت نقل می‌کند، اخت...

شاگرد: این دو روایت چه فرقی دارند؟ استاد: نه، من می‌خواهم حدیث را بگویم. آنچه که فرقش هست این است: در روایتی که از امام صادق علیه‌السلام هست، این اضافه را دارد: می‌گوید: ۱۰- الحسين بن سيف، عن أخيه، عن أبيه، عن أبي بكر بن الربيع الأسدي، عن الحسن الصيقل قا...

خب حالا این اختلاف‌ها چه شد؟ طبری جواب آن را می‌دهد. طبری در سال ٣١٠ وفات کرده. در مقدمه تفسیرش می‌گوید «نزل القرآن علی سبعة احرف» همین ها بود. همه آن‌ها را می‌خواندند؛ مثل انس و … . روایتش را هم می‌آورد. بعد می‌گوید مصحفی که الآن ما داریم چند حرف است؟ می‌گو...

شاگرد:… استاد: اختلاف ممدوح در تبیان است. خودشان فرموده بودند. شاید قریب به ثلث تبیان، توضیح قرائات است. مرحوم شیخ مفصل نقل می‌کنند. بعد هر کجا می‌رسند و می‌گویند این قرائات مساوی است و اعتبار خودش را به دست آورده، اولش می‌گویند الجائز بین القراء؛ آن چه که ...

فرمودند ممکن است که این حرف واحد ناظر به اصول القرائات باشد. یعنی تنها مد و اماله و امثال آن‌ها. حالا به آن می‌رسیم. ببینید در مواردی خود اهل‌سنت با آب و تاب، بیان کرده‌اند که همه این قراء سبعه حرف واحد هستند. یکی از آن‌ها تفسیر قرطبی[1] است. در مقدمه تصریح ...

قرطبی سال‌ها بعد از مرحوم شیخ الطائفه است. قرطبی بعد از صاحب مجمع البیان است، در مجمع البیان ایشان می‌گویند کل قرائات حسن است؛ «و أما اختلاف التلاوة فهو ما يتلاوم في الجنس كاختلاف وجوه القرآن و اختلاف مقادير الآيات و السور و اختلاف الأحكام في الناسخ و المنسو...

صفحه پنجم از کلام مرحوم صاحب مفتاح الکرامه بودیم. ایشان فرمودند: قال الصادق علیه السلام فی صحیح الفضیل لما قال له إن الناس یقولون إن القرآن نزل علی سبعة أحرف کذب أعداء اللّٰه و لکنه نزل علی حرف واحد من عند الواحد و مثله خبر زرارة و قال المحدث الکاشانی فی ...

شاگرد: در کلمات هم احتمال شما ذکر شده است؟ یا این‌که همه «نحن» را اهل‌بیت گرفته‌اند؟ استاد: جالب این است که در اینجا سه روایت است. الآن می‌خواهم عرض کنم. اصلاً در کتاب‌های قبل از قرن یازدهم ذکری از این روایات نیست. درحالی‌که به‌شدت محل نیاز بوده و در مقابلش...

اما چه اتفاقی افتاد؟ از قرن یازدهم کسانی که گرایش محدثی داشتند، تأکید بر پر رنگ کردن اخبار داشتند، در فضای بحث قرائات این فضای احادیث کافی را پر رنگ کردند. اولین نفر مجلسی اول بود و بعد از ایشان فرمایش فیض بود اما کسی که صریحاً به‌عنوان رد قرائات از آن استفا...

نتیجه آن چه شد؟ در قرن یازدهم محدثین روایات حرف واحد را در فضای علمی پر رنگ کردند و ذهن بزرگی مثل وحید هم به اینجا آمدند. در چه فضایی؟ در فضایی که حدود صد سال، روایات حرف واحد پر رنگ شده است. بعد می‌گویند تبیان و مجمع هم که فرمودند: «ان المعروف من مذهب اصحاب...

خب وقتی از کلمات وحید رد می‌شویم، به طبقه بعدی می‌آییم؛ صاحب جواهر و مرحوم شیخ. ایشان چه کار کردند؟ قبلاً عرض کردیم. آن‌ها دیگر زیر این اجماع زده‌اند. گفتند که این اجماع فایده‌ای ندارد. عبارت جواهر را خواندم و دوباره هم ان شالله می‌خوانیم. یعنی وحید که این ح...