انعکاس روایت بیست و ششم توحید صدوق در دو موضع از کتاب بحارالانوار
چند سال قبل جلسه‌ای بود، شاید روزهای یک‌شنبه بود، برخی عبارت‌های کتاب مبارک توحید صدوق خوانده می‌شد. از چند سال پیش، به حدیث بیست و ششم در باب دوم رسیده بودیم. این‌طور که فرمودند، ظاهراً در حدیث بیست و ششم به این عبارت رسیدیم: «ولم يغب عن علمه شيء فيعلم بحيثية مبائن لجميع ما أحدث في الصفات».
این روایت شریف در دو کتاب مرحوم صدوق آمده است. در عیون اخبار الرضا علیه السلام هم آمده است. در باب کلمات و احادیث حضرت امام رضا علیه‌السلام در توحید. در آن باب روایت پانزدهم است. در کتاب ما به این صورت است. شاید چاپی که در نرم‌افزار [نور] آمده است، تفاوت داشته باشد. در آن‌جا می‌شود جلد دوم، صفحه‌ی صد و یازدهم. در توحید صدوق هم که ملاحظه می‌کنید، روایت بیست و ششم باب توحید و نفی تشبیه است.
به بحث سندی این روایت که کاری نداریم.
شاگرد: بحث سندی این روایت انجام شد.
استاد: بسیار خُب. جایی که نکته هست: «قال : خطب أمير المؤمنين عليه‌السلام النّاس في مسجد الكوفة»؛ خطبه‌ای بوده است در مسجد کوفه. با تشکیلاتی که در آن‌جا بوده و زمینه‌های خاصی که در آن جا بوده است، حضرت علیه السلام این خطبه را در آن‌جا خواندند. واقعاً هر عبارتی که حضرت فرموده‌اند، خودش یک دستگاهی است. یکی از آن‌ها همینی است که رسیدیم. عبارات قبلی را خواندیم. «ولم يغب عن علمه شيء فيعلم بحيثية مبائن لجميع ما أحدث في الصفات».
من در ابتدا عیون الاخبار را ندیده بودم. ابتدا توحید را دیدم و بعد عبارت بحارالانوار را دیدم؛ چون بحارالانوار هم از این‌جا نقل کرده‌اند. بحارالانوار، جلد چهارم، صفحه‌ی دویست و بیست و یک، حدیث دوم. مرحوم مجلسی در بحارالانوار برای ما بیانات خیلی خوبی دارند. برای همین حدیث هم، بیان می‌آورند و توضیح می‌دهند. جمله به جمله‌ی آن را توضیح می‌دهند.
شاگرد: فرمودید در بلد الامین هم این خطبه را نقل کرده‌اند.
استاد: بله؛ در این‌جا نوشته‌ام. در بلد الامین به عنوان دعا آمده است. در صفحه‌ی نود و دو. همچنین نوشته‌ام: در بحارالانوار چاپ اسلامیه، جلد نود، صفحه‌ی صد و سی و هشت، این حدیث آمده است.
بدون نظر