٣.اشکال التأسیس

ما یک اصول هندسه داریم یک اصول اقلیدس داریم.اصول هندسه یعنی قواعد هندسه.صاحب وسائل هم اصول اقلیدس را منظومه نکردند.اصول هندسه را منظومه کردند؛ ولی خب مطالب همین هاست. در تحریر خواجه، اصول اقلیدس محور بوده است.

در زمان شهید ثانی، سمرقندی به جای اصول اقلیدس یک اصول هندسه دیگری نوشته بود؛ اشکال التأسیس[1]. شهید ثانی می گویند من آن را خواندم.تاسیس الاشکال در این نرم افزارها بزنید زیاد می آید.خیلی وقت علما وقتی اصول هندسه می خواندند اشکال التأسیس را می خواندند.

[1] اشكال‏ التأسيس‏ في الهندسة

- للامام العلامة شمس الدين محمد بن اشرف السمرقندى المتوفى في حدود سنة ستمائة و هى خمسة و ثلاثون شكلا من كتاب اقليدس و شرحها الفاضل العلامة موسى بن محمد الشهير بقاضى‏زاده الرومى سنة خمس عشرة و ثمانمائة بسمرقند و قال في تاريخه خيره. اوله 815 الحمد للّه الذي خلق كل شى‏ء بقدر الخ و هو شرح ممزوج لطيف و عليه تعليقات منها حاشية تلميذه ابى الفتح محمد بن سعيد الحسينى المدعو بتاج السعيدى و هى مفيدة اولها الحمد للّه مقدر مقادير الاشياء بحكمته الخ و حاشية مولانا فصيح الدين محمد علقها في محرم سنة تسع و سبعين و ثمانمائة للامير على شير الوزير اوله نحمدك يا من رفع العلم فارتفع نورا الخ و على اوائله تعليقة لمحمد بن محمد المعروف بقاضى‏زاده ايضا.( كشف الظنون عن أسامي الكتب و الفنون ؛ ج‏1 ؛ ص105)