صفحاتی که اخیرا روزآمد شده‌اند
تفسیر عبارت خطبه در بحارالانوار بدون در نظر گرفتن قید «علمه»
عدم غیبوبت خداوند از مخلوقات، مانعی بر مکانی یا زمانی دانستن او حالا من عبارت‌شان را بخوانم. م...
اهتمام مرحوم مجلسی در ذکر اختلاف نسخ در بحارالانوار
الآن چیزی که در ذهنم هست را عرض می‌کنم. اگر کلمه‌ی «علمه» نباشد. همان‌طوری که مرحوم مجلسی فرمو...
معنای عبارت با وجود قید «علمه»؛ نفی علم حصولی از خداوند
خُب، اگر «علمه» نباشد چه معنایی می‌دهد و اگر باشد چه معنایی می‌دهد؟ اگر باشد، احتمالاتی که در ...
بهم‌ریختگی سیاق روایت در تصحیح قیاسی
خُب، اگر مقصود این بوده است، اصلاً ریخت عبارت به هم خورده بود. بینی و بین اللّه من نمی‌دانستم ...
تصحیح قیاسی در نسخه‌ی توحید صدوق و اضافه شدن «علمه» به آن
در ضوابط حدیث می‌گوییم اگر نسخه‌ای اضافی دارد، اصل با آن است. در نسخه‌ی دیگر می‌تواند افتادگی ...
تفاوت نسخه‌ی توحید و عیون اخبار الرضا علیه السلام
اولی که من این خطبه را در توحید دیدم، عبارت را رفتم و برگشتم: «ولم يغب عن علمه شيء فيعلم بحيثي...
انعکاس روایت بیست و ششم توحید صدوق در دو موضع از کتاب بحارالانوار
چند سال قبل جلسه‌ای بود، شاید روزهای یک‌شنبه بود، برخی عبارت‌های کتاب مبارک توحید صدوق خوانده...
ادامه‌ی شرح حدیث بیست و ششم
«٢٦ ـ حدثنا أبو العباس محمد بن إبراهيم بن إسحاق الطالقاني رضي‌الله‌عنه ، قال : حدثنا أبو سعي...
وجه اول در بیان ملازمه‌ی امتناع ادراک خداوند با تصریف ذوات
تفسیر باء به سببیت ثبوتی و تکوینی؛ سیال بودن مخلوقات سبب عدم ادراک ذات ثابت خداوند با این تفص...
عدم وضوح ملازمه میان امتناع ادراک و تصریف ذوات در بیان علامه‌ی مجلسی
حالا چرا امتناع ادراک دارد؟ من نفهمیدم، شما هم ملاحظه کنید اگر نکته‌ای به ذهن شریف شما آمد، به...
وجود دو معنای استعانت و سببیت در «باء» در برهان إنّی در تعبیر «ممتنع عن الادراك بما ابتدع»
استاد: باعث یعنی سبب؟ کتبت بالقلم؛ وسیله است. این‌که من گفتم به‌خاطر نکته‌ای است. ما برهان إن ...
دو احتمال در متعلق «باء» در بیان علامه‌ی مجلسی؛ متعلق به «امتناع» یا متعلق به «ادراک»
متعلق «باء» چیست؟؛ می‌بینید مرحوم مجلسی در بحارالانوار دو احتمال داده‌اند. مرحوم آسید هاشم، در...
نقش محوری حرف «باء» در در استظهار از «ممتنع عن الادراک بما ابتدع ...»
حالا ترکیب و تحلیل نحوی جمله؛ چیزی که در این‌جا خیلی نقش ایفاء می‌کند، کلمه‌ی «ب» است؛ «ممتنع ...
«ذات» به‌معنای صاحب و ماهیت
پس «صرف»، از حالی به حالی بردن است. «تصریف»، ایجاد تغییر و دگرگونی در چیزی است. «الذوات»، اصل ...
«تصریف» به‌معنای تغییر از حالی به حالی
تصریف چیست؟؛ صرف از حالی به حالی رفتن است. «و صرّفه» یعنی چیزی را از حالی به حالی ببرد. حالی ب...
«ابتدع» به‌معنای آفرینش بدون الگو
«ابتدع»؛ «بدع» به چه معنا است؟ «بدأ» به‌معنای شروع کار است. به‌معنای مطلق خلق است. اما «بدع» ی...
«ادراک» به‌معنای نیل و رسیدن
«ممتنع عن الادراک»؛ ادراک چیست؟ ادراک نیل است و مدرِک، نائل است. البته «درَج» و «درَک» هم هست....
«ممتنع» از ریشه «مَنُع» به‌معنای مناعت طبع، معنای غیر مطاوعی باب افتعال
خود کلمه‌ی «ممتنع»، واژه‌ی خیلی مهمی است. روی حساب برداشت غالب اذهان، «امتنع» را مطاوعه می‌گیر...
تجزیه و ترکیب عبارت
در اولین مباحثه‌ای که چندین سال پیش بود، عرض کردم که گویا به حد دستور غیر قابل امتناع فرموده ب...
محتوای جلسه +صوت