۴.شکل عروس
شکل عروس؛ همان قاعده فیثاغورث[1]: تساویِ مجموعِ مساحتِ دو ضلع، با مربّع وتر. امروزه میگویند قاعده فیثاغورث، قدیمیها میگفتند: شکل العروس[2]، در کتابهای فقهیِ علامه و دیگران ببینید،می گویند: بشکل العروس[3].
[1] قضیهی فیثاغورس در هندسه اقلیدسی است که بر اساس آن، در یک مثلث راستگوشه (قائمالزاویه)، همواره مجموع مربعهای دو ضلع برابر با مربع وتر است. این قضیه به نام ریاضیدان یونانی فیثاغورس نامگذاری شدهاست. قضیهٔ فیثاغورس، قضیهای است که بیش از هر قضیهٔ دیگری اثبات دارد، در کتاب قضیه فیثاغورس حدود ۳۷۰ اثبات برای این قضیه آورده شدهاست.
[2] شكل العروس:
[في الانكليزية] Right triangle
[في الفرنسية] Triangle droit
عندهم هو: أنّ كلّ مثلث قائم الزاوية، فإنّ مربع وتر زاويته القائمة يساوي مربعي ضلعيها و إنّما سمّي به لحسنه و جماله.(کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم،ج١،ص ١٠۴١)
[3] فيكون مربّعه مساويا لمجموع مربّعي صاحبتها بشكل العروس(تذكرة الفقهاء (ط - الحديثة)، ج10، ص: 230)؛(همان،ص ٢٣٢)هم چنین شیخ بهایی در (الحبل المتین فی احکام الدین،ص ١١٣و١١۴)برای مراجعه تفصیلی به موارد ذکر شده به پیوست شماره ۵ مراجعه فرمایید.
بدون نظر